Alzheimer Tipi Demanslı Hastalara Bakım Verenlerin Öz Etkililik-Yeterlilik Düzeyleri İle Yaşam Kaliteleri Ve Bakım Yükleri Arasındaki İlişki


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Arzu Uslu

Danışman: ÜLKÜ POLAT

Özet:

Yaşlı nüfusun hızla artmasıyla yaşlılıkta sık görülen hastalıklar artmaktadır. Bu hastalıklardan biri de Alzheimer tipi demans tır. Bu çalışma, Alzheimer tipi demaslı hastalara bakım verenlerin öz etkililik-yeterlilik düzeyleri ile yaşam kaliteleri ve bakım yükleri arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Çalışmanın örneklemini bir üniversite hastanesinin geriatri ve bir devlet hastanesinin nöroloji polikliniğine Haziran-Aralık 2016 tarihleri arasında başvuran 145 Alzheimer tipi demanslı hastalara bakım veren bireyler oluşturmuştur. Veriler Bakım Veren Tanıtım Formu , Öz Etkililik-Yeterlilik Ölçeği , SF-36 Yaşam Kalitesi Ölçeği , Bakım Verme Yükü Ölçeği ile Barthel İndeksi kullanılarak toplanmıştır. Çalışmadan elde edilen veriler SPSS 20.0 paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde; Mann Whitney U Testi, Kruskal Wallis H Testi, Post-Hoc Çoklu Karşılaştırma Testi kullanılmıştır. Çalışmamızda bakım verenlerin ileri derecede bakım yüklerinin olduğu, yaşam kalitelerinin kötü olduğu ancak öz etkililik-yeterlilik düzeylerinin iyi olduğu saptanmıştır. Bakım verenlerin öz etkililik-yeterlilik ölçeği puan ortalamaları ile bakım verme yükü ölçeği puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı ve negatif ilişki bulunmuştur (p<0,05). Bakım verenlerin öz etkililik-yeterlilik ölçeği puan ortalamaları ile SF-36 yaşam kalitesi ölçeği puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif ilişki bulunmuştur (p<0,05). Bakım verenlerin bakım verme yükü ölçeği puan ortalamaları ile SF-36 yaşam kalitesi ölçeği puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı ve negatif ilişki bulunmuştur (p<0,05). Araştırma sonuçlarına göre; Alzheimer tipi demanslı hastalara bakım verenlerin öz etkililik-yeterlilik düzeylerini arttırmaya, bakım yüklerini azaltmaya, yaşam kalitelerini arttırmaya yönelik destek programlar uygulanmalıdır.