Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Yağmur Karamustafa
Danışman: NEVİN ŞANLIER
Özet:Glisemik indeks (Gİ) ve glisemik yükün (GY) hiperlipidemi ile ilişkisinin belirlenmesi amacıyla yapılan bu çalışma, Ankara ilinde, Ankara Mesleki ve Çevresel Hastalıkları Hastanesi nde 25-50 yaş grubunda (yaş ortalaması 37,9±6,62 yıl olan), 58 hiperlipidemisi olan ve 64 hiperlipidemisi olmayan 122 kadın birey üzerinde yürütülmüştür. Çalışmaya katılmayı kabul eden gönüllü bireylere yüz yüze görüşme yöntemi ile kişisel ve sağlık bilgilerini içeren anket formu uygulanmıştır. Çalışmaya katılan tüm bireylerin antropometrik ölçümleri, üç günlük besin tüketim kayıtları ve fiziksel aktivite kayıtları araştırmacı tarafından alınmıştır. Ayrıca hastane laboratuvarında biyokimyasal analizleri yapılmıştır. Beden kütle indeksi (BKİ) değerleri hiperlipidemisi olan bireylerde 32,5±5,11 kg/m2, hiperlipidemisi olmayan bireylerde ise 30,4±4,65 kg/m2 dir ve iki grup arasında anlamlı fark saptanmıştır (p<0,05). Çalışmaya katılan hiperlipidemisi olan bireylerin günlük enerji alımı 1410,7±668,95 kkal, hiperlipidemisi olmayan bireylerde ise 1456,0±649,94 kkal olarak tespit edilmiştir. İki grup arasında anlamlı bir farklılık saptanmamıştır (p>0,05). Hiperlipidemisi olan grupta Gİ ve GY değerleri sırasıyla 40,5±9,49 ve 101,6±48,87, hiperlipidemisi olmayan grupta ise sırasıyla 41,9±8,69 ve 101,0±40,35 bulunmuştur (p>0,05). Günlük diyet Gİ ve GY ü en yüksek düzeyde olan bireylerin (Q4), en düşük düzeyde olanlara göre (Q1) günlük yağ tüketimi, yağdan gelen enerji yüzdesi ve tekli doymamış yağ asitlerinden gelen enerji yüzdesi anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur (p<0,05). Kolesterol alımı GY için en yüksek kolesterol alımının olduğu (Q4) ve en az olduğu (Q2) çeyrekliği arasında anlamlı olarak daha yüksektir (p<0,05).Gİ ve GY ün çeyrekliklerinde karbonhidratlardan gelen enerjinin önerilen değerlerin altında olduğu sadece Q4 çeyrekliklerinde önerilen alt sınır değerin üstünde olduğu gözlenmiştir (p<0,05). Hem Gİ hem de GY için (Q4) çeyrekliğinde, nişasta, posa, çözünebilir ve çözünemeyen posa değerleri anlamlı olarak (Q1) e göre daha yüksektir. Bireylerin trigliserid ve yüksek dansiteli lipoprotein kolesterol değerleri Q1-Q4 çeyreklikleri arasında önerilen değer aralığındadır ve anlamlı bir farklılık saptanmamıştır (p>0,05). Total kolesterol ve düşük dansiteli lipoprotein kolesterol değerleri Gİ ve GY çeyrekliklerinde sadece Q1 çeyrekliğinde istenilen düzeyin üzerinde olmakla birlikte diğer çeyrekliklerde istenilen düzeylerdedir ve çeyreklikler arasında anlamlı bir farklılık yoktur (p>0,05). Glisemik indeks ve GY değerleri ile kan lipid düzeyleri ve hiperlipidemi arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Glisemik indeks ve GY ü yüksek diyetlerin postpandial glisemi üzerine olumsuz etkisi gözardı edilmemelidir. Hiperlipidemi ile GI ve GY arasındaki ilişkiyi incelemk adına daha çok çalışmaya ihtiyaç vardır.