Diyabetik ratlarda topikal vasküler endotelyal büyüme faktörü (VEGF) uygulamasının yara dokusundaki oksidatif olaylar üzerine etkisinin araştırılması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Öğrenci: EBRU UZUN

Danışman: ŞULE COŞKUN CEVHER

Özet:

Diyabetlilerdeki geciken yara iyileşmesinin önemli nedenlerinden biri büyüme faktörlerinin yeterince üretilememesi veya yıkımındaki artıştır. Önemli büyüme faktörlerinden biri olan vasküler endotelyal büyüme faktörü (VEGF)'nün, damar oluşumunu uyararak yara iyileşmesinde rol oynadığı görülmüştür. Çalışmamızda, VEGF?nin diyabetik ratlara topikal olarak uygulanmasının yara dokusu oksidatif olaylar üzerine etkilerinin zamana bağlı olarak incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada 200-250 g ağırlığında 36 adet Wistar-Albino diyabetik dişi rat kullanıldı. Ratlar, streptozotosin ile diyabetik hale getirildi. Dorsolateral eksizyonel yara yapılan diyabetik ratlar, tedavisiz grup (n=12), kitosan uygulanan grup (n=12) ve kitosan+VEGF uygulanan grup (n=12) olmak üzere rastgele 3 gruba ayrıldı. VEGF uygulanan gruplardaki ratların yaralarına her gün birer kez topikal yolla kitosan jel içerisinde VEGF-A (7 ng/ml) uygulandı. Kitosan grubunda ise aynı miktarda boş kitosan jel uygulandı. Uygulamalardan sonra iyileşmenin 3 ve 7. günlerinde ratlar feda edildi. Çıkarılan yara dokularında NOx, TBARS, GSH, AA düzeyleri ve SOD aktivitesi spektrofotometrik yöntemle ölçüldü. Sonuçlar aritmetik ortalama ± standart sapma olarak ifade edildi ve Anova varyans analizi ile karşılaştırıldı (p<0,05). Topikal VEGF'nin, özellikle iyileşmenin erken evrelerinde yara dokusu NOx düzeyini azalttığı, TBARS düzeyini ise her iki günde de arttırdığı görülmüştür. Ayrıca, GSH ve AA seviyelerini arttırarak yara dokusu antioksidan kapasitesinin artmasına da katkıda bulunduğu düşünülmektedir. Bu bilgiler ışığında, VEGF uygulama dozunun yara dokusundaki oksidatif olaylar üzerine etkisinin günlere bağlı değiştiği söylenebilir.