Elit sporcularda anjiyotensin dönüştürücü enzim ve iskelet kas geni alfa-aktinin 3 gen polimorfizminin incelenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Öğrenci: TEVFİK CEM AKALIN

Danışman: ERDAL ZORBA

Özet:

Günümüzde belirli genetik markerlerin atletik performansı etkilediğine dair pek çok kanıt mevcuttur. Çalışmamızda elit sporcularda bu markerler arasında yer alan ACE (I/D) ve ACTN3 (R577X) gen polimorfizm dağılımlarının incelenmesi, hangi sıklıkla görüldüğünün saptanması ve sedanter bireylerle karşılaştırılarak atletik performansın genetik özelliklerle belirlenebilirliği araştırılmıştır. Çalışmamıza atletizm branşı, kısa ve uzun mesafe dallarında, ulusal ve uluslararası derece elde etmiş 100 elit sporcu ile düzenli spor geçmişi olmayan, sedanter ancak sağlıklı, erişkin popülasyondan rastgele seçilen 100 birey katılmıştır. Elit sporcu ve kontrol grupları ACE ve ACTN3 gen polimorfizmi genotip ve alel dağılımları açısından karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmamıştır. Ancak ulusal ve uluslararası çalışma grupları ile kontrol grubu arasında ACE gen polimorfizmi alel dağılımları açısından anlamlı fark tespit edilmiştir. Ayrıca cinsiyetler arası gruplar genotip ve alel (ACE) dağılımları açısından karşılaştırıldığında anlamlı fark bulunmuş, uluslararası kadın sporcu grubunda ACE gen polimorfizmi alel dağılımının daha belirleyici olduğu görülmüştür. Uzun mesafe sporcuları cinsiyetler açısından incelendiğinde anlamlı fark saptanmıştır. Ulusal ve uluslararası kısa mesafe grupları arasında ACE gen polimorfizmi alel dağılımları arasında anlamlı bir fark tespit edilmiştir. ACE gen polimorfizminin sportif performans üzerindeki etkisinin araştırılmasına yönelik Türk sporcularla yapılan az sayıda araştırma bulunmasına karşın ACTN3 gen polimorfizmi hiç çalışılmamıştır. Bu nedenle Türk elit sporcuları üzerinde yapılan bu ilk çalışmanın, literatüre katkı sağlayacağı ve olimpik düzeyde farklı sporcu ve araştırmacı grupları ile yapılacak işbirliği ve veri paylaşımı, elde edilen sonuçların istatistik gücünü artıracağı düşünülmektedir.