Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, FİZYOTERAPİ VE REHABİLİTASYON ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ERKAN EROL
Danışman: Bülent Elbasan
Özet:
Bel ağrısı, baş ağrısı ve kronik yorgunluktan sonra en çok bildirilen şikayettir ve popülasyonun %80’inden fazlası hayatının bir döneminde bel ağrısı yaşadıklarını bildirmişlerdir. Bel ağrısı vakalarının büyük çoğunluğunda radyolojik görüntülemede bir patoloji görülmemekte ve spesifik olmayan bel ağrısı olarak tanımlanmaktadır. Çalışmamız, kronik spesifik olmayan bel ağrılı bireylerde aletli manipülasyon ve Mulligan hareketle mobilizasyon tekniklerinin eklem hareket açıklığı, ağrı, propriosepsiyon, endurans, bel farkındalığı ve engellilik üzerine etkilerini incelemek amacıyla planlandı. Çalışmaya 51 kronik spesifik olmayan bel ağrılı birey dahil edildi ve randomize olarak 3 gruba ayrıldı. Birinci gruba aletli manipülasyon ve core egzersiz programı, 2. gruba Mulligan hareketle mobilizasyon tekniği ve core egzersiz programı, 3. gruba ise sadece core egzersiz programı uygulandı Ölçümler başlangıçta, 2. ve 6. haftada yapıldı. Ağrı değerlendirmesi için vizüel analog skala, eklem hareket açıklığı ve propriosepsiyon için dual inklinometre, endurans için McGill core endurans değerlendirmesi, bel farkındalığı için Fremantle bel farkındalık anketi, engellilik için Roland Morris engellilik anketi ve Oswestry engellilik indeksi kullanıldı. Yapılan müdahaleler sonrası her 3 grupta da tüm yönlerde eklem hareket açıklığının arttığını gördük. Her 3 grupta da yapılan müdahaleler sonrası aktivite ağrı skorlarında iyileşme görülürken, Mulligan grubunda hem aktivite hem istirahat ağrı skorlarında azalma görüldü (p<0,05). Yapılan uygulamalar sonrası Mulligan grubunda propriosepsiyonla ilgili 4 ölçümün 3’ünde (ayakta 30° gövde fleksiyonu, oturmada 30° gövde fleksiyonu ve 15° gövde ekstansiyonu) gelişme görüldü (p<0,05). Enduransla ilgili parametrelerin tümünde her 3 grupta da zamansal olarak anlamlı değişim izlendi (p<0,05). Mulligan grubunda fleksör endurans artışının daha fazla olduğu görüldü (p<0,05). Bel farkındalığı ve engellilik durumları açısından her 3 grup da zamansal olarak anlamlı iyileşme gösterdi (p<0,05). Engellilikle ilgili olarak Oswestry engellilik indeksinde en çok iyileşme Mulligan grubunda görüldü (p<0,05). Sonuç olarak, Mulligan hareketle mobilizasyon yönteminin kronik spesifik olmayan bel ağrılı bireylerde ağrı, propriosepsiyon, endurans ve engelliliğin iyileştirilmesi açısından etkili olabileceği görüldü.
Anahtar Kelimeler
: Kronik Bel Ağrısı, Fizyoterapi, Mulligan, Aletli Manipülasyon