Tezin Türü: Tıpta Yandal Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2014
Öğrenci: NURULLAH ÇELİK
Danışman: PEYAMİ CİNAZ
Özet:Son yıllarda, çocukluk çağı obezitesi ve onunla ilişkili komplikasyonlar giderek artmaktadır. Bu çalışmanın amacı, 10-18 yaş grubu obez adolesanlarda, obezitenin aterosklerotik sürece etkisini ve Endoglin, Grelin ve Obestatin düzeylerinin aterosklerozla olan ilşkisini araştırmaktır. Bu çalışma Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Endokrinoloji polikliniğine başvuran 95 adolesan üzerinde yapılmıştır. Vaka (obez, n=60) ve kontrol (normal kilolu, n=35) grubu olmak üzere iki grup olşturuldu. Vaka grubu da vücut kütle indeksine gore obez (VKI'i 95. ve 99. yüzdelik arasında, n=37)) ve ciddi obez (VKI ≥ 99. yüzdelik, n=23) olmak üzere kendi içinde ikiye ayrıldı. Total vücut yağı (TVY) oranını ölçmek için biyoelektirik impedans analizi cihazı (Tanita) kullanıldı. Subklinik aterosklerozu göstermek için karotis intima media (KİM) kalınlığı ölçüldü ve brakial arterin akım aracılı dilatasyon cevabı hesaplandı. Tüm olgulardan 8-12 saatlik açlığı takiben sabah 8-8:30 arası venöz kan alınarak kan şekeri, HDL, LDL, kolesterol, trigliserit, ürik asit, beyaz küre, CRP, Endoglin, Grelin and Obestatin düzeyleri çalışıldı. Obez, ciddi obez ve kontrol gruplarında yaş, cinsiyet ve puberte durumları benzerdi. Beklenildiği üzere VKI, VKI-SDS, Bel Çevresi (BÇ), VYO, VYO -SDS, sistolik ve diyastolik kan basıncı, açlık insulin ve insülin direncinin göstergesi olarak HOMA-IR, FGIR ve QUICKI değerleri, triglyceride, HDL ve ürik asit düzeyleri obez grupta daha yüksekti (p<0,001). Sağlıklı kontrolleri ile karşılaştırıldığında obez adolesanlar daha yüksek KİM kalınlığı ve daha düşük FMD oranlarına sahipti (p=0,001ve p=0,002, sırası ile). Ancak endoglin, grelin ve obestatin düzeyleri benzerdi (p>0,05). Karotis İntima Media kalınlığı ve FMD ile bazal antropometrik ve metabolik parametreler karşılaştırıldığında; KIM kalınlığı ile VKI-SDS, BÇ, VYO-SDS, ürik asit, total kolesterol, LDL, FGIR, grelin düzeyleri arasında pozitif bir korelasyon varken, FMD ile VKI-SDS, BÇ, VYO arasında negatif bir korelasyon vardı. Sonuç olarak, sağlıklı kontrol grubu ile karşılaştırıldığında, obez adolesanlarda, erken aterosklerozun bir bulgusu olarak KİM kalınlığı daha yüksek, FMD oranları ise daha düşüktü. Ayrıca çalışmamızda, subklinik aterosklerozun değerlendirilmesinde önerilen, güvenilirliği kanıtlanmış bu iki parametrenin obezitenin ciddiyetinin göstergesi olan VKI-SDS ile korele idi. Endoglin, grelin ve obestatin düzeyleri erken aterosklerozun gösterilmesinde güçlü bir öngördürücü marker olarak kullanılamaz.