İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin 6 ve 7. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan kelime çalışmalarındaki kelimelere erişi düzeylerinin belirlenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Öğrenci: ASLIHAN MURAT

Danışman: YUSUF DOĞAN

Özet:

Bu araştırmanın amacı, ilköğretim 8. sınıf öğrencilerinin 6 ve 7. sınıf Türkçe Öğrenci Çalışma ve Öğretmen Kılavuz Kitabı'nda yer alan kelime çalışmalarındaki kelime ve deyimlere erişi düzeylerini saptamaktır. Araştırma, betimsel tarama yöntemli olup araştırmanın çalışma grubunu, Ankara İli Keçiören İlçesinde rastgele seçilen üç ilköğretim okulunda 20122013 eğitim-öğretim yılında öğrenim gören 300 öğrenci oluşturmuştur. Uygulama öncesinde Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları 6 ve 7. sınıf Öğrenci Çalışma Kitabı ile Öğretmen Kılavuz Kitabı incelenmiş, bu kitaplarda kelime öğretimini hedefleyen 465 kelime ve 107 deyim tespit edilerek listelenmiştir. Bu kelimelerden öğrencilerin anlamını bilebilecekleri 134 kelime ve 1 deyimle ilgili olarak 8. Sınıfta öğrenim gören 100 öğrenciyle görüşülmüş, öğrencilerin tamamı bu kelimelerin anlamını bildiği için söz konusu kelimeler, araştırmada kullanılacak kelime ve deyim listesinden çıkarılmıştır. Söz konusu listede yer alan kelime deyimlerle ilgili olarak Ankara ilinde görev yapan 30 Türkçe öğretmeninin görüşü alınmış, sonuçta araştırmada 128 kelime ve 52 deyim kullanılmıştır. Çalışma yapraklarında ele alınan kelime öğretim teknikleri de uzmanlarının görüşleri doğrultusunda tespit edilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından oluşturulan çalışma yaprakları kullanılmıştır. Çalışma yapraklarında Deyimi Anlamı ile Eşleştirme, Deyimin Anlamını Yazma, Deyimi Cümlede Kullanma, Kelimeyi Anlamı ile Eşleştirme, Kelimenin Anlamını Yazma, Kelimeyi Cümlede Kullanma, Kelimenin Eş Anlamlısını Yazma, Kelimenin Eş Anlamlısını Cümlede Kullanma başlıklı etkinlikler yer almıştır. Çalışma kâğıtları, uygulama yapılan okullardan biri olan Şinasi İlköğretim Okulunda çalışma grubu dışında kalan 8. sınıfların birinde ön çalışma ile gözden geçirilmiştir. Gözden geçirilmiş çalışma yaprakları üzerinde gerekli düzenlemeler yapılmış ve araştırma; Şinasi İlköğretim Okulu, Hüseyin Güllüoğlu İlköğretim Okulu ve Şenlik İlköğretim Okulunda yapılmıştır. Çalışma grubu kapsamındaki öğrencilerin çalışma yapraklarında yer alan kelime ve deyimlere verdikleri cevaplar, SPSS 17.0 kullanılarak analiz edilmiştir. Üç okulda araştırmaya katılan öğrencilerin kelime öğretim etkinliklerinde yer alan kelime ve deyimlere verdikleri cevapların toplam doğru ve yanlış yüzdelikleri ile Chi-Square Test (p<.05) sonuçları tablolaştırılmıştır. Bu tablolara ilave olarak öğrencilerin %70 ve üzeri ile %30 ve altı bir oranla doğru yaptıkları çalışmaların sonuçları tablolaştırılmış ve bu verilerden hareketle değerlendirmeler yapılmıştır. Elde edilen bulgulara dayalı olarak; araştırmaya katılan öğrencilerin kelime öğretim çalışmalarında Kelimeyi Anlamı ile Eşleştirme ve Deyimi Anlamı ile Eşleştirme etkinliklerinde; Kelimenin Anlamını Yazma, Cümlede Kullanma, Deyimin Anlamını Yazma, Cümlede Kullanma ile Kelimenin Eş Anlamlısını Yazma, Cümlede Kullanma etkinliklerine göre daha başarılı oldukları belirlenmiştir. Araştırmada ele alınan 128 kelimeden 33'ü %70 ve üzerinde (üst düzey), 43'ü %69-31 (orta düzey), 52'si %30-1 (alt düzey) oranında bilinmiştir. Araştırmada ele alınan 52 deyimden 23'ü %70 ve üzerinde (üst düzey), 18'i %69-31 (orta düzey), 11'i %30-1 (alt düzey) oranında bilinmiştir. Bir başka ifadeyle öğrencilerin anlamı bilinmeyen kelimelere erişi düzeyleri, anlamı bilinmeyen deyimlere erişi düzeylerinden geridedir. Bu veriler göz önüne alındığında Türkçe Öğrenci Çalışma Kitabı ve Öğretmen Kılavuz Kitabı'nda geçen bilinmeyen kelimelerin kazanılma düzeylerinin istenilen seviyede olmadığı söylenebilir.