Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: TUBA ŞAHBAZOĞLU
Danışman: TARKAN KARAKAN
Özet:Ülseratif kolit (ÜK), rektum ve kolonu tutan, mukozal ülserasyonlar ile karakterize, kronik inflamatuar bir bağırsak hastalığıdır. ÜK'li hastalarda günlük yaşam aktiviteleri olumsuz yönde etkilenmiş, hastaların sosyal katılımları azalmış ve psikososyal değişiklikler görülmektedir. Diğer yandan zonulin bağırsak epitelinde modülasyonu ve tight junctionlar arasında geçirgenliği modüle eden protein yapıda bir moleküldür ve bağırsak bariyeri hakkında bilgi verir. Bu çalışmamızda remisyon dönemindeki ÜK hastalarımızda anksiyete ve depresyon sıklığının belirlenmesi, serum zonulin düzeyleri ile anksiyete ve depresyon arasındaki ilişki ve duygu durumu etkileyen klinik ve demografik özelliklerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmamız kesitsel ve tanımlayıcı tipte planlanmıştır. Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Gastroenteroloji Bilim Dalı polikliniğine Kasım 2017 ve Aralık 2017 tarihleri arasında ayaktan başvuran, ÜK tanısıyla takip edilen ve tedavisi planlanan, Truelove and Witts hastalık aktivite indeksine göre remisyonda olan hastalar dahil edilmiştir. Hastaların depresyon ve anksiyete düzeyleri Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ) ve Beck Anksiyete Ölçeği (BAÖ) ile değerlendirilmiş olup serum zonulin düzeyleri ile arasındaki ilişki değerlendirilmiştir. Çalışmamıza yaşları 19 ile 66 arasında değişen (ortalama 47.30±12.25 yıl) toplam 50 hasta (33 erkek, 17 kadın) dahil edilmiştir. BDÖ skoru 0 ile 23 arasında değişmekte olup ortalama 6.6±5.5 idi. Toplam 13 (%26) hastada depresyon saptanmıştır. BAÖ skoru ise 0 ile 28 arasında değişmekte olup ortalama 6.9±6.6 idi. Toplam 15 hastada (%30) anksiyete saptanmıştır. Korelasyon analizine baktığımızda; yaş arttıkça BAÖ skorları artmaktadır (r=0.548, p=0.000). Hb seviyesi ile BDÖ arasında orta derecede anlamlı negatif korelasyon saptanmıştır (r=-0.310, p=0.028). Zonulin seviyesi ile BDÖ ve BAÖ arasında ise orta düzeyde pozitif yönde bir korelasyon saptanmıştır. Zonulin seviyesi arttıkça BDÖ (r=0.508, p=0.000) ve BAÖ (r=0.437, p=0.002) skorları yükselmektedir. Hemoglobin değeri ile depresyon arasındaki ilişkiye baktığımızda % 95 güven aralığında ROC eğrisi altında kalan alan 0.622 olup hemoglobin 10.5 mg/dl değeri cut-off değeri olarak belirlenmiştir. Bu değer için %97.3 sensitivite ve %92.3 spesifite saptanmıştır. Hemoglobin değeri ile anksiyete arasındaki ilişkiye baktığımızda % 95 güven aralığında ROC eğrisi altında kalan alan 0.575 olup Hemoglobin 10.5 mg/dl değeri cut-off değeri olarak belirlenmiştir. Bu değer için % 100 sensitivite ve %87.5 spesifite saptanmıştır Mevcut çalışmamızın sonuçlarına göre, anksiyete ve depresyon, ÜK hastalarında göz önünde bulundurulması gereken klinik problemler arasındadır. ÜK hastalarında, anksiyete skoru ile depresyon skoru arasında pozitif yönde korelasyon bulunmaktadır. ÜK hastalarında, hemoglobin seviyesi düştükçe depresyon skoru artmaktadır. Hemoglobin seviyesinin 10.5 g/dl altında olması, anksiyete ve depresyonu yüksek duyarlılık ve özgüllük ile predikte etmektedir. İntestinal permeabilitenin göstergesi olan serum zonulin seviyelerindeki artış, remisyonda olan ÜK'li hastalarda görülen anksiyete ve depresyon ile pozitif yönde ilişkilidir. Anahtar Sözcükler: İnflamatuar bağırsak hastalığı; ülseratif kolit; zonulin, depresyon; anksiyete