Bartın Üniversitesi yerleşkesi ve çevresinin engelliler için ulaşılabilirlik ile ilgili Türk standartları bağlamında incelenmesi

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: GÜLDEN KÖSE

Danışman: CAN GÜNGÖR

Özet:

Bu çalışmada, fiziksel engelli bireylerin günlük yaşamalarını kısıtlayan yapılı çevre kapsamında, en temel haklardan olan eğitim hakkının mimari engeller tarafından kısıtlanması ele alınan temel problem olmuştur. Engelli insanların eğitim fırsatlarından yararlanabilmeleri, aynı zamanda sosyal hayata diledikleri gibi katılım gösterebilmeleri için eğitim yapılarının, yerleşkelerin, yakın çevrelerinin ve tüm kamu yapılarının yeterli ulaşılabilirlik seviyesine gelmesi gerekmektedir. Bunun sağlanabilmesi için gerekli kriterler Türk Standartları; TS 9111 ve TS 12576 ile açıkça belirlenmiştir. Çalışmada Bartın Üniversitesi’nde hizmet vermekte olan ilgili standartlara bağlı kalınmaksızın tasarlanmış 1995-2000 yılları arasında yapılmış yapılar incelenerek, mevcut durumun tespiti yapılmış, problemler belirlenerek çözüm önerileri getirilmiştir ve farklı dönemlerde yapılmış (1993 ve 2014) iki eğitim binası, ilgili Türk Standartları bakımından incelenerek mevcut durumun karşılaştırmalı olarak tespiti yapılmıştır. TS 9111 ve TS 12576’ya göre belirlenmiş kriterlerden dikkate alınarak, sorgulama formları hazırlanmış ve verilen cevaplar sonucunda erişilebilirlik değerlerine ulaşılmıştır. Bu değerlerden yola çıkılarak binalar arasında ve bina içindeki mekânlar arasında karşılaştırmalı sonuçlar elde edilmiştir. İnceleme sonucunda her bir eylem alanı için ulaşılabilirlik değeri (U.D.) ve yapının genel ulaşılabilirlik değeri (G.U.D.) tespit edilmiştir. Böylece eğitim yapılarında düzenleme yapılması gereken alanlar ve çözüm yolları belirlenmiştir. Yeni binada da (2014) eksiklikler bulunmakla birlikte, eski binaya (1993) göre daha olumlu olduğu görülmüştür. Bu durum engelsiz yapılı çevre tasarlama algısının arttığını, aynı zamanda yeni projelerin üzerinde de geriye dönük incelemeler yapılarak, uygun düzenlemelerin yapılması gerektiğini göstermektedir