Akıcı Okuma Odaklı Okuma Öğretiminin Beşinci Sınıf Öğrencilerinin Okuma ve Okuduğunu Anlama Becerileri Üzerindeki Etkisi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: PINAR KANIK UYSAL

Danışman: Asiye Duman

Özet:

Bu araştırmada, akıcı okuma odaklı okuma öğretiminin beşinci sınıf öğrencilerinin okuma ve okuduğunu anlama becerileri üzerindeki etkisini incelemek amaçlanmıştır. Araştırma 2017-2018 eğitim öğretim yılı bahar yarıyılında Ankara’nın merkez ilçelerinden Keçiören’de gerçekleştirilmiştir. Çalışma grubunu, bir devlet ortaokulunun bir pilot, bir deney ve iki kontrol grubu olmak üzere dört farklı şubesinde bulunan 100 beşinci sınıf öğrencisi oluşturmuştur. Ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel desenin kullanıldığı bu araştırmada 6 hafta pilot çalışma, 2 hafta farkındalık çalışması ve 12 hafta deneysel çalışma olmak üzere toplamda 20 haftalık bir çalışma programı yürütülmüştür. Deneysel müdahale sürecinde deney grubuna akıcı okuma odaklı okuma öğretimi uygulanmış, kontrol gruplarında ise Türkçe Dersi Öğretim Programı'na dayalı öğretim yapılmıştır. Veri toplama aracı olarak hem öyküleyici hem de bilgilendirici metinlerde kelime tanıma, okuma hızı, okuma prozodisi, okuma düzeyi ve okuduğunu anlamayı ölçmek için “Yanlış Analiz Envanteri”, “Okuma Prozodisi Dereceli Puanlama Anahtarı”, "Okuduğunu Anlama vi Testi" ve “Okuduğunu Anlama Testi Dereceli Puanlama Anahtarı”; demografik özellikleri belirlemek için “Kişisel Bilgiler Formu”; öğrencilerin kendileri ve akranlarını değerlendirebilmeleri için “Öz, Akran ve Grup Değerlendirme Formları” kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin analizinde tek faktörlü varyans analizi (ANOVA), tek yönlü kovaryans analizi (ANCOVA) ve betimsel istatistik (frekans ve yüzde) kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular; öğrencilerin hem öyküleyici hem de bilgilendirici metin okuma hızı, okuma prozodisi, okuduğunu anlama puanları ve okuma düzeyleri arasında deney grubu lehine anlamlı farkların olduğunu gösterirken kelime tanıma düzeyi açısından deney ve kontrol grupları arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır. Bu araştırmadan elde edilen sonuçlar; okuma tiyatrosu, eşli okuma, sesli kitaplarla model okuma ve ev okumaları ile yürütülen akıcı okuma odaklı okuma öğretiminin öğrencilerin öyküleyici ve bilgilendirici metin türündeki okuma hızı, okuma prozodisi, okuma düzeyi ve okuduğunu anlama başarılarını arttırmada Türkçe Dersi Öğretim Programı'na göre daha etkili olduğunu göstermiştir