Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Psikolojik Sağlamlık Düzeyleri ile Akran Zorbalığı İlişkisinin Öğretmen Görüşlerine Göre İncelenmesi

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Okul Öncesi Eğitimi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Rabia Şeyma Gün

Danışman: Gülümser Gültekin Akduman

Özet:

Bu araştırma okul öncesi eğitime devam eden 60 ay ve üzeri çocukların psikolojik sağlamlık düzeyleri ile akran zorbalığı davranışları arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla yapılmıştır. Bu kapsamda araştırma 2020-2021 eğitim-öğretim yılı içerisinde Ankara’nın Yenimahalle ilçesinde bulunan resmi ilköğretim anasınıfları, bağımsız anaokulları ve uygulama anaokullarına devam eden 60 ay ve üzeri 366 çocuk ile yürütülmüştür. Araştırmada veri toplama amacıyla “Genel Bilgi Formu”, “Okul Öncesi Çocuklar İçin Sosyal Duygusal İyi Oluş ve Psikolojik Sağlamlık Ölçeği (PERİK)” ve “Zorba ve Kurban Çocuk Davranışlarını Değerlendirme Formu (ZKÇDDF)” kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS paket programında, bağımsız değişkenlerin kategori sayısına göre t-Testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) ile analiz edilmiştir. Anlamlı çıkan farklılıklarda, grup farklılıklarını inceleyebilmek için Bonferroni testi kullanılmıştır. Değişkenler arasındaki ilişkiler Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı ile incelenmiştir. Araştırmanın sonucunda, çocukların yaş, cinsiyet, kardeş sayısı, anne mesleği, okul öncesi eğitime devam süresi ve okul türü değişkenleri ile sosyal duygusal iyi oluş ve psikolojik sağlamlık ölçeği bazı alt boyutlarının istatiksel açıdan anlamlı bir farklılık gösterdiği görülmüştür (p<0,05). Çocukların yaş, cinsiyet, kardeş sayısı, anne-baba öğrenim durumu, okul öncesi eğitime devam süresi ve okul türü değişkenleri ile zorba ve kurban çocuk davranışlarını değerlendirme formu bazı alt boyutlarının istatiksel açıdan anlamlı bir farklılık gösterdiği görülmüştür (p<0,05). Araştırmada ayrıca, çocukların sosyal duygusal iyi oluş ve psikolojik sağlamlıkları ile akran zorbalığı davranışları arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Okul Öncesi Dönem, Psikolojik Sağlamlık, Akran Zorbalığı