Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: GÜLSÜM SERTTAŞ
Danışman: Meral Boşnak Güçlü
Özet:
Pnömonektomi akciğerin cerrahi olarak çıkarılmasıdır. Genellikle küçük hücreli dışı akciğer kanserinde merkezi yerleşimli veya büyük boyutlu tümörlere uygulanır. Pnömonektomi sonrası anatomik ve fizyolojik değişikliklerin kardiyorespiratuar fonksiyonlar üzerine etkilerini araştıran çalışmalar sınırlıdır. Çalışmamızın amacı pnömonektomi yapılan akciğer kanseri hastalarında solunum fonksiyonları (spirometre), fonksiyonel egzersiz kapasitesi (6 dakika yürüme testi (6-DYT), Pegboard ve Ring testi (6-PBRT)), solunum kas kuvveti (ağız basınç ölçüm cihazı) ve enduransı (eşik yükleme testi), periferik kas kuvveti (dinamometre), fiziksel aktivite seviyesi (metabolik holter), yaşam kalitesi (Avrupa Kanser Araştırması ve Tedavisi Organizasyonu Yaşam Kalitesi Ölçeği (EORTC QLQ-C30)), yorgunluk (Yorgunluk Şiddet ölçeği (YŞÖ)) ve nefes darlığının (MMRC dispne ölçeği) sağlıklılarla karşılaştırılmasıydı. 14 hasta ve 17 sağlıklı karşılaştırıldı. Hastaların FEV1, FVC, PEF, FEF%25-75, 6-DYT mesafesi, 6-PBRT halka sayısı, MİP, MEP, omuz abduktör ve diz ekstansör kas kuvveti, solunum kas enduransı ve fiziksel aktivite parametreleri puanları istatistiksel anlamlı olarak sağlıklılardan daha az; YŞÖ ve MMRC dispne ölçeği puanları ise fazlaydı (p<0,05). EORTC QLQ-C30 ölçeğinin alt ölçek puanları sağlıklılardan istatistiksel anlamlı olarak daha kötüydü (p<0,05). Ortalama MET değerine göre hastaların hepsi (%100), günlük ortalama adım sayısına göre ise %78,6’sı fiziksel olarak inaktifti. Pnömonektomi yapılan akciğer kanseri hastalarında solunum fonksiyonları kötüleşmiştir, üst ve alt ekstremite fonksiyonel egzersiz kapasitesi ve fiziksel aktivite seviyesi azalmıştır. Hastaların inspiratuar, ekspiratuar ve periferik kasları zayıflamış, solunum kas enduransı azalmıştır. Yaşam kalitesi kötüleşmiş, dispne ve yorgunluk algısı ise artmıştır. Hastalar bu bozuklukların iyileştirilmesi için en erken dönemde değerlendirilmeli, kardiyopulmoner rehabilitasyon programlarına dahil edilmelidir. Hastalarda egzersiz eğitiminin üst ekstremite fonksiyonel egzersiz kapasitesi üzerine etkisi araştırılmalıdır. COVID-19 pandemisi fiziksel inaktivitenin artmasına sebep olmuş olabilir. Fiziksel aktivite danışmanlığı gereklidir.
Anahtar Kelimeler : Akciğer Kanseri, Pnömonektomi, Egzersiz Kapasitesi, Fiziksel Aktivite, Solunum Fonksiyonu