Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2009
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Yasar Çetin URAL
Danışman: AHMET KARAMERCAN
Özet:Yumusak doku travmaları, acil servislere ve ilk yardım ünitelerine basvuran travma vakalarının büyük bölümünü olusturmaktadır. Bu hastalarda ağrının hızlı ve etkin biçimde giderilmesi tedavinin anahtar noktasıdır. Çalısmamızda, yumusak doku travması sonrası olusan akut ağrının giderilmesi amacıyla uygulanan parenteral analjeziklerden parasetamol ile tenoksikamın etkinliklerinin incelenmesi, analjezik etkilerinin karsılastırılması amaçlandı. Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Đlk Yardım Ünitesine basvuran 18–65 yas arası yumusak doku travmalı 100 hasta çalısmaya dâhil edildi. Hastalar randomize olarak 2 gruba ayrıldı ve grup 1 tenoksikam (n=50), grup 2 parasetamol (n=50) olarak belirlendi. Parasetamol (Perfalgan®) (Bristol-Myers Squibb, Fransa) Đ.V. uygulaması 15 dakika süren yavas infüzyon yöntemi ile ve tenoksikam (Tilcotil®) (F. Hoffman-La Roche Ltd, Basel, Đsviçre) Đ.V. uygulaması yavas enjeksiyon yöntemi ile yapıldı. Hastaların ağrı düzeyini ölçmek için uygulama öncesi ve uygulama sonrası hissettikleri ağrıyı 15. 30. ve 60. dakikalarda 100mm horizontal yerlesimli vizüel analog skala (VAS) (0 mm = ağrı yok, 100 mm = en siddetli ağrı) ile değerlendirildi. Bulantı, kusma, hipotansiyon, hipertansiyon, solunum yetmezliği, ajitasyon, gibi yan etkiler olup olmadığı kaydedildi. Yumusak doku travmalı hastaların uygulama öncesi ve sonrası ağrı seviyeleri değerlendirildiğinde, her iki grupta da uygulama öncesi ile sonrası 15.-30.-60. dakikalardaki ortalama VAS değerleri arasında belirgin azalma görüldü, yani ağrı belirgin sekilde azaldığı saptandı. Đki grup arasında intravenöz analjezik uygulanması öncesi ve sonrası 15.-30.-60. dakikalardaki ortalama VAS değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık tespit edilmedi (p>0.05). Hasta gruplarının hiçbirinde bulantı, kusma, hipotansiyon, hipertansiyon, ajitasyon, enjeksiyon yerinde ağrı ve lokal reaksiyon olmadı. Sonuçta yumusak doku travması nedeniyle acil servislere basvuran hastalarda parenteral parasetamol ve parenteral tenoksikam akut ağrı tedavisinde son derece etkili ve güvenilir ajanlardır. Parasetamol özellikle gastrointestinal sistem yan etkilerinin daha az görülmesi, platelet agregasyonu ve kanama zamanı üzerine etkisi olmaması nedeniyle yumusak doku travmalarında ilk basamakta tercih edilebilecek bir analjezik olabilir. Diğer yandan parenteral parasetamol uygulamasının 15 dk. süren bir infüzyonla yapılma gereksinimi, intravenöz bolus yöntemle uygulanabilen tenoksima göre, özellikle yüksek hasta volümlü merkezler açısından bir dezavantaj olarak değerlendirilebilir. Yumusak doku travmalı hastalarda akut ağrının giderilmesi açısından etkinlik ve güvenirliğin daha genis hasta serilerinde ortaya konulması ağrı tedavisi algoritmalarının gelistirilmesi açısından yol gösterici olacaktır.