Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Semih KARAMAN
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Hacı Ahmet Pekel
Eş Danışman: Yalçın Kaya
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
Uyku, bireylerin gün içerisindeki aktivite kalitesini belirleyen ana unsurlardan biri olarak bilinmektedir. Bu sebeple sedanterlerin ve sporcuların uyanıklık süresi boyunca mental, fiziksel ve fizyolojik süreçlerin optimal düzeyde devam etmesi için kaliteli ve verimli bir uykuya sahip olması gereklidir. Bu çalışmamızda amaç, Türk Judo Milli Takımı içerisinde yer alan farklı kategorilerde yarışan sporcuların uykularına dair birçok değişkenin düzeylerini belirlemektir. Bu sebeple sporculara araştırmacılar tarafından belirlenen demografik sorular ve “Epworth Uykululuk Ölçeği” ve “Pittsburgh Uyku Kalite İndeksi (PUKİ)” kullanılmıştır. Sorular sporculara pandemi şartlarından dolayı online olarak sunulmuş ve online olarak toplanmıştır. Değişkenlerin birbirleri ile ilişkisinde hangi analiz türüne uygun olduğunun tespiti için normallik testleri gerçekleştirilmiştir. Verilerin normal dağılım gösterenlerine parametrik, normal dağılmayanlara parametrik olmayan testlerden uygun olanlar kullanılmıştır. Analizler sonunda sporcuların uyku farkındalık düzeylerinin ve uyku hijyenlerinin yaşlarına, günlük rutinlerine, yarışma kategorilerine göre anlamlı bir ilişkinin olmadığı(p>0,05), toplam PUKİ puanlarının 8,38+1,25, Epworth Puanlarının ise 4,79+2,96 olduğu bulunmuştur. Verilere göre uyku verimliliklerinin kötü, uykululuk düzeylerinin normal olduğu bulunmuştur. Sonuç olarak elit judocularda bulunan uykuya dair çıktıların öneminin yeterince bilinmemesi sporcuların uykuya gereken önemi vermediğini göstermiştir. Bu sebeple çeşitli uyku problemleri yaşayan sporcuların tam performanslarını gösterememeleri ve verimli bir dinlenme dönemi geçiremeyecekleri aşikardır. Beraberinde sürantrene olmaları veya sakatlanmaları uyku problemlerinin bir sonucu olabilir. Bu nedenlerden ötürü başta sporcuların daha sonra antrenörlerin ve federasyon yetkililerinin bu konunun öneminin farkındalığını oluşturması ve bu konuda uzman yardımı almaları önerilebilir.
Anahtar Kelimeler : Uyku, Spor, Judo, Uyku Hijyeni, Uyku Verimi, Uykululuk