Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ ANA BİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ERKAN KIZIL
Danışman: Fatma Nur Baran Aksakal
Özet:
Havalimanlarındaki tüm çalışanlar enfeksiyon hastalıkları ve aşı ile korunabilir hastalıklar açısından
risk altındadır. Bu nedenle çalışanlar için rutin aralıklara takip edilmesi gereken bir aşı takvimi veya
denetim mekanizması bulunması gerekmektedir. Bu çalışmada uluslararası havalimanında
çalışanların yetişkin aşılama konusunda bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
Araştırma, 15 Mart - 30 Haziran 2018 tarihleri arasına yürütülmüş olup kesitsel-tanımlayıcı tipte bir
çalışmadır. Uluslararası Ankara Esenboğa Havalimanı’nda güvenlik görevlisi ve uçuş ekibi olarak
görev yapan toplam 661 çalışan gönüllü olarak bu araştırmaya katılmıştır. Bu çalışmaya katılanların
%54’ü güvenlik görevlisi, %46’sı uçuş ekibinden oluşmaktadır. “Aşı kartınız var mı” sorusuna uçuş
ekiplerinden alınan yanıt, %89 evet iken güvenlik görevlilerinden alınan olumlu yanıt, sadece %3,2
olmuştur. Aşı kartına sahip olma durumlarının dağılımı ile meslek grupları arasındaki bu fark,
istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0,001). Uçuş görevlileri, özel güvenlik görevlilerine göre
“yetişkinlere de aşı yapılır mı ve yapılması gerekir mi” sorularına istatistiksel olarak anlamlı düzeyde
daha fazla evet cevabı vermiştir (p<0,001). Ayrıca “18 yaşından sonra aşı yaptırma durumu”
sorgulandığında gruplar arasında istatistiksel anlamlı fark saptanmıştır (p<0,001). Uçuş ekiplerinin
%96’sı, güvenlik görevlilerinin ise %56,2’si, aşı yaptırdığını belirtmiştir (p<0,001). Bu çalışmada
yetişkin aşıları konusunda uçuş ekiplerinin güvenlik görevlilerine göre bilgi düzeyi ve aşılanma
sıklıklarının daha fazla olduğu tespit edilmiştir. Çalışma şartlarını ele aldığımızda özellikle güvenlik
görevlileri uçuş ekipleri kadar enfeksiyon hastalıkları açısından riskli gruptadır ve her iki meslek
grubu için uygun yetişkin aşı tedbirlerinin uygulanması gerekmektedir. Uçuş ekibi ve diğer güvenlik
görevlilerinin yetişkin aşılama konusunda bilgi, tutum ve davranışlarının araştırılması ve çalışanların
yetişkin aşıları konusunda bilgilendirilmeleri “iş sağlığı” ve “yetişkinlerde risk grubu aşılaması”
açısından fark yaratacak konulardan birisi olacaktır.
Anahtar
Kelimeler
Havacılık, iş sağlığı ve güvenliği, enfeksiyon, hastalık, aşı, aşı
kartı, yetişkin bağışıklama