Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MURAT GÖKCÜL
Danışman: Serçin Karataş
Özet:
Bu araştırmanın amacı; Türkiye’de öğretmenlere yönelik düzenlenen STEM eğitimlerini detaylı olarak değerlendirmektir. Bu amaç doğrultusunda STEM eğitimi alanında çalışmalar yapan öğretim elemanları, STEM eğitimine katılıp okulunda/sınıfında uygulamalar yapan öğretmenler ve Bakanlık birimlerinde bu konu ile ilgili çalışmalar yapan görevliler olmak üzere üç farklı katılımcı grup ile çalışılmıştır. Araştırma, nitel araştırma desenlerinden durum çalışması kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda öğretmenlere yönelik STEM eğitim süreçleri tekli durum olarak ve bu durumla ilişkili öğretim elemanları, öğretmenler ve bakanlık görevlileri ise analiz birimleri olarak belirlenmiştir. Araştırmada bu nedenle iç içe geçmiş tek durum deseni kullanılmıştır. Araştırmanın verileri üç farklı gruba uygulanan yarı yapılandırılmış görüşme formları ile elde edilmiştir. Katılımcılar 15 öğretim elemanı, 10 öğretmen ve 3 bakanlık görevlisi olmak üzere 28 kişiden oluşmaktadır. Öğretmenlerin mesleki gelişimlerini sağlamak amacıyla düzenlenen STEM eğitim süreçlerine yönelik görüşler; öğretim elemanları, öğretmenler ve bakanlık görevlileri gözünden ayrı ayrı ve bütüncül olarak ortaya konulmuştur. Araştırmanın alt amaçları doğrultusunda öğretim elemanlarının görüşleri; STEM eğitimine katılacak öğretmenlerin sahip olması gereken yeterlikler, etkili ve verimli STEM eğitiminde öğretmenlerin rolleri, STEM eğitiminin başarılı bir şekilde uygulanması için öğretmenlerin motivasyonunu artırıcı teşvikler, öğretmenlerin STEM eğitimini uygulamada karşılaştığı zorluklar/engeller, STEM eğitimine yönelik öğretmen yetiştirme stratejileri, öğretmenlere yönelik STEM eğitimleri için etkili ve verimli bir program tasarımı, öğretmenlerin beklediği destekler, öğretmenlerin STEM eğitimi konusunda aldıkları mesleki gelişim faaliyetlerinin sürekliliği, STEM eğitimlerinde karşılaşılan olumlu/olumsuz uygulamalar ve yeni başlayacak eğitimlere öneriler başlıkları altında bireysel görüşme yöntemi ile toplanmıştır. STEM eğitimine katılacak öğretmenlerin yeterliği ile ilgili olarak içsel motivasyon, işbirliği becerisi, teknoloji kullanımı, disiplinlerarası bakış açısı, yeniliğe açıklık, yaratıcı düşünme becerisi ve mesleki alan bilgisi kodları ön plana çıkmaktadır. Öğretmenlerin görüşleri ise odak grup görüşmesi tekniği ile STEM eğitimlerine katılım amaçları, STEM eğitimine katılacak öğretmenlerin sahip olması gereken yeterlikler, STEM eğitimi ile kişisel ve mesleki anlamda elde edilen kazanımlar, katıldıkları STEM eğitimlerinin zayıf ve güçlü yönleri, STEM eğitimini uygulamada karşılaşılan zorluklar/engeller, STEM eğitimlerinde en fazla fayda sağlayacağı düşünülen öğretim/öğrenme modelleri, yöntem ve teknikler, öğretmenlere yönelik STEM eğitimleri için etkili ve verimli bir program tasarımı, öğretmenlerin beklediği destekler ve öğretmenlerin STEM eğitimi konusunda aldıkları mesleki gelişim faaliyetlerinin sürekliliği başlıkları altında toplanmıştır. Öğretmenlerin katıldıkları STEM eğitimine yönelik mesleki gelişimlerinin sürekliliği konusunda STEM eğitimine yönelik ders açılması, eğitim sonrası düzenli toplantılar, öğrenci başarısı ve çevrimiçi platformlar kodlarının en fazla vurgulanan kodlar olduğu görülmektedir. Bu iki grubun görüşleri birbiri ile karşılaştırılmış benzerlikler ve farklılıklar ortaya konulmuştur. Bakanlık görevlileri ile de bireysel görüşme yöntemi ile Bakanlığın son yıllarda STEM eğitimi konusunda yaptığı çalışmalar, öğretmenleri STEM eğitimi konusunda yetiştirmek için yaptığı çalışmalar, STEM eğitiminin başarılı bir şekilde uygulanması konusunda öğretmenlerden ve okul idarelerinden beklentiler, STEM eğitimini uygulamak isteyen öğretmenlere sunulan teşvikler/destekler, STEM eğitimi konusunda mesleki gelişim faaliyetlerinin sürekliliği ve Bakanlığın STEM eğitimi konusunda gelecek planlaması konularında görüşleri toplanmıştır. Bakanlığın son yıllarda STEM eğitimi konusunda yaptığı çalışmalarla ilgili olarak katılımcıların görüşlerinden elde edilen verilerin analizi sonucunda projeler, araştırmalar ve eğitimler temaları ortaya çıkmıştır. Öğretmenlere yönelik STEM eğitimleri konusunda yapılan çalışmalar ise projeler kapsamında yürütülen eğitimler ve hizmet içi eğitimler olmak üzere iki kategoride ifade edilmiştir. Bu araştırma, öğretmenleri STEM eğitimi konusunda etkili ve başarılı bir şekilde yetiştirebilmek için Millî Eğitim Bakanlığına, üniversitelere, öğretim elemanlarına, okul idarelerine ve öğretmenlerin kendisine sonuçlar ve öneriler sunmaktadır. Elde edilen sonuçların ve ortaya konulan önerilerin dikkate alınması, uygulamaya yönelik eylem planlarının hazırlanması ve faaliyete geçirilmesi öğretmenlerin STEM eğitimi konusunda nitelikli bir şekilde yetiştirilmeleri ve geliştirdikleri bu anlayışı bir kültür olarak sınıflarında/okullarında etkili ve başarılı bir şekilde uygulamaları konusunda katkı sağlayacaktır.
| Anahtar Kelimeler : STEM eğitimi, öğretmen yetiştirme, STEM öğretmen yeterlikleri |