Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde uygulanan aile merkezli gelişimsel bakım programının etkinliğinin değerlendirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, HEMŞİRELİK ANABİLİM DALI, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: FİGEN ÖNAL

Danışman: Naime Altay

Özet:

Araştırma, yenidoğan yoğun bakım ünitesinde yatan prematüre bebeklerin annelerine

verilen aile merkezli gelişimsel bakım programının bebeğin kilo alımı, solunum destek

tedavi alma süresi, hastanede kalış süresi ve tekrar hastaneye başvurma durumu ve annenin

stres düzeyine etkisini değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Araştırmayı Hacettepe

Üniversitesi İhsan Doğramacı Çocuk Hastanesi Bölüm 37 Yenidoğan Yoğun Bakım

Ünitesinde yatan 60 prematüre bebek ve annesi (girişim grubu [n=30], kontrol grubu

[n=30]) oluşturmuştur. Araştırmaya başlamadan önce kurum izni, etik kurul izni ve

annelerden yazılı onam alınmıştır. Girişim grubundaki annelere 15 günlük "Aile Merkezli

Gelişimsel Bakım" programı uygulanmıştır. Kontrol grubundaki anneler 15 gün süresince

servisteki rutin bakım hizmetini almışlardır. Verilerin toplanmasında Kişisel Veri Toplama

Formu, Bebek İzlem Formu, Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesi Anne-Baba Stres Ölçeği

kullanılmıştır. Her iki grupta bulunan annelere programa başlamadan önce kişisel veri

toplama formu ve Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesi Anne Baba Stres Ölçeği program

tamamlandığında ise Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesi Anne Baba Stres ölçeği

uygulanmıştır. Program süresince her iki gruptaki prematüre bebekler bebek izlem formu

ile takip edilmiştir. Taburcu olduktan sonra ikinci hafta ve dördüncü hafta tekrar hastaneye

yatış olup olmadığı ebeveynlere telefonla sorulmuştur. Araştırmada, aile merkezli

gelişimsel bakım programı uygulanan girişim grubundaki annelerin bebeklerinin ventilatör

kullanımlarının ortalama günlerinin (2.06±2.82) ve hastanede kalış ortalama sürelerinin

(22,26 ± 9,95) kontrol grubuna göre (sırasıyla 4,86±6.36 ve 36,86 ± 27,85) düşük olduğu

saptanmıştır (p < 0,05). Girişim grubunda bebeklerin taburculuktan sonra 15 gün içinde

tekrar hastaneye başvurma oranı (%10), kontrol grubunda bulunan bebeklerin başvurma

oranından (%33.3) daha düşüktür. Girişim grubundaki annelerin stres düzeyinin toplam

ölçek puan ortalamaları yönünden kontrol grubuna göre daha düşük olduğu belirlenmiştir

(p < 0,05). Aile merkezli gelişimsel bakım, bebek ve anneye uygulanan bakımın kalitesini

arttırmakta ve bakım sonuçlarını olumlu yönde değiştirmektedir. Yenidoğan yoğun bakım

ünitesinde aile merkezli gelişimsel bakım programının bir kurum politikası olarak

uygulanması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler : Aile Merkezli Gelişimsel Bakım, Prematüre, Anne, Yenidoğan

Yoğun Bakım Ünitesi, Hemşirelik