Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2007
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SEZGİN KAPLAN
Danışman: Feyzan Arıkan
Özet:Tez çalışmasının amacı, hava savunma sektöründe askerî sistemlerin bakım ve onarımı konusunda hizmet veren üç adet Hava İkmal Bakım Merkezinin (HİBM) geleceğe yönelik (2007-2016 Dönemi) tezgah yatırım proje tekliflerinin değerlendirilmesi ve önceliklendirilmesidir. Bu kapsamda, öncelikli olarak bakım merkezlerinin 2007 yılı teklifi olan 6 adet tezgah yatırım projesi değerlendirilmiş ve diğer yıllar için değerlendirmenin benzer olarak nasıl yapılacağı belirtilmiştir. Değerlendirmede, karmaşık problemlerin modellenmesinde kolaylık sağlaması, üzerinde çalışılan problemin yapısına uygun, teorik altyapısının anlaşılmasında kolay, kullanımda kolay, grup karar verme sürecine uygun, kullanımının yaygın ve yazılım araçlarının çok olması nedenleriyle bir çok nitelikli karar verme tekniği olan Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) tercih edilmiştir. İkili karşılaştırma yargılarındaki sözel belirsizliği daha iyi ifade etmek amacıyla, Bulanık AHP tekniklerinden biri olan Chang'ın Mertebe Analiz Yöntemi kullanılmıştır. Bu yöntem, diğer bulanık AHP tekniklerine kıyasla, kullanımı yaygın, basit olduğu ve adımları AHP yöntemiyle benzerlik gösterdiği için tercih edilmiştir. Proje alternatifleri, hava lojistik sisteme potansiyel katkısı, projenin ekonomikliği, projenin gerçekleşmesinde karşılaşılacak riskler ve proje ile yatırımı gerçekleştirilecek tezgahların teknolojisi olarak dört ana kriter altında yer alan toplam 15 adet alt kriter üzerinden değerlendirilmiştir. Yöntemin aritmetik işlemlerine girdi niteliğindeki ikili karşılaştırma yargıları, konusunda uzman personele yapılan anketler yoluyla elde edilmiştir. Yöntem çözümü sonucunda her bir proje alternatifi için nihai önem ağırlıklarına ulaşılmıştır. Bulanık AHP sonuçlarının yanında, aynı ikili karşılaştırma verileri kullanılarak Expert Choice programı ile deterministik AHP sonuçları elde edilmiştir. Deterministik AHP sonuçlarına göre, nihai önem ağırlıkları birbirine yakın olan iki alternatif sıralamalarında farklılık görülmüştür. Sıralamadaki farklılıkların hangi kriterden kaynaklandığı ve her bir ana kriterdeki değişimin nihai sıralamayı nasıl değiştirdiği analiz edilmiştir. Ayrıca sıralama problemi, seçim problemine genişletilerek proje seçimi için bütçe kısıtının yer aldığı bir 0-1 tam sayılı programlama modeli oluşturulmuştur. Elde edilen sonuçların, HİBM'lerin ihtiyaç duydukları tezgah yatırım projelerinin bütçelenmeleri kapsamında üst komutanlıklar tarafından seçiminde, karar vericilere rasyonel, nesnel, tutarlı ve hızlı bir değerlendirme sağlaması ve böylelikle Hava Kuvvetleri mali kaynaklarının doğru kullanılması açısından faydalı ve uygulanabilir olduğu gözlenmiştir.