Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2013
Öğrenci: TÜRKER BIYIKLI
Danışman: MEHMET GÜNAY
Özet:Bu araştırmanın amacı profesyonel futbolcularda anaerobik eşik, tekrarlı sprint (Running Based Anaerobic Sprint Test) ve toparlanma ilişkisinin mevki ve lig değişkenlerine göre incelenmesidir. Araştırmaya Türkiye Süper lig takımlarından Gaziantepspor ve Bursaspor, 2. Lig takımlarından Bugsaşspor ve 3. Lig takımlarından Orhangazispor profesyonel futbol takımlarının bünyesinde olan 75 Profesyonel futbolcu katılmıştır. Uygulanan testler sonucu elde edilen veriler SPSS İstatistik Paket Programında Pearson Çarpımlar Momenti Korelasyonu Testi, mevkiler ve ligler arası farklar için bağımsız değişkenlerde Tek Yönlü Varyans Analizi(One Way Anova) Testi ve ikili karşılaştırmalar ise Tukey Testi uygulanmıştır. 0.05 hata ile karşılaştırılmıştır. Çalışmanın amacı doğrultusunda yorgunluk indeksi (YI), laktat eşik hızı ve ortalama güç kolerasyonu ile arasında ilişki istatistiksel olarak tespit edilmiştir. Buna göre aerobik kapasitesi iyi durumda olan sporcuların yorgunluk indeksi seviyesi düşmektedir(r = -0.317). Laktat eşik hızı ile maksimum güç veya minimum güç üretme arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Uygulanan modifiye mekik testinde testin en düşük hızında ortalama KAS 143.96 iken en yüksek hızda ortalama KAS 189.89 dur. Test bitiminden itibaren ortalama KAS 1 dk. sonunda 145.20, 2dk. sonunda 127.55, 3dk. sonunda ise 107.89 konumundadır. Toplam koşulan mesafe ortalaması Süper lig oyuncularında 2967.308m. İken 2. Lig oyuncularında 2910.870m. 3. Lig oyuncularında ise 2575,000 m. dir. laktat eşiğindeyken Süper lig oyuncularının ortalama hızı 13.654 km/s, 2. lig oyuncularının 12.783km/s, 3. lig oyuncularının ise 11.731 km./s dir. Tekrarlı sprint (RAST) testi uygulaması sonuçlarının istatistiksel analizi sonrası ortalama süre min.4.01sn. max. 6.00sn. maksimum güç ortalaması 975,9 watt minimum güç ortalaması 620,9 watt, yorgunluk indeksi ortalaması ise 11,6 bulunmuştur. Ligler arasında karşılaştırılma yapıldığında ortalama güç(watt) Süper ligde 880,3 watt, 2. ligde 722,78 watt, 3.ligde ise 735 watt bulunmuştur. Yorgunluk indeksi Süper ligde 8,522, 2.ligde 10,627, 3. ligde 15,510 dir. İstatistiksel analiz 0,05 düzeyinde anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Mevkiler arasında karşılaştırılma yapıldığında ortalama güç(watt) yüksekten aza doğru forvet 846,61 watt, defans 783 watt, orta saha 769,82watt, kaleci ise 726 watt, Yorgunluk indeksi ise kalecilerde 16,377, orta saha 11,465, defans 10,913, forvetlerde ise 10,791 olarak gözlemlenmiştir. Yorgunluk indeksi ve maksimal güç arasında yüksek bir pozitif ilişki vardır (r=0.571). Bu araştırmadan çıkan sonuçlar, bir koşu esnasında yüksek koşu gücü üreten sporcuların, diğer koşularda daha fazla yorulduğuna işaret etmektedir. Genellikle yüksek güç ve düşük güç üreten sporcuların aynı sporcular olduğu söylenebilir. Yüksek güç ve düşük güç üretimi arasındaki korelasyon r=0.619 düzeyindedir. Bu koşular esnasında kendini zorlayan sporcuların daha fazla yorulduğuna işarettir. Ligler arası farklılıklara bakıldığında RAST Tekrarlı sprint testinde maksimımum güç üretimi olarak pek fark yoktur. Fakat minimum güç üretimi olarak lig seviyesi düştükçe güç üretimi de düşmüştür. Yorgunluk indeksi lig seviyesi düştükçe artmıştır. Laktat eşik hızı ise lig seviyesi düştükçe düşüş göstermiştir. Çıkan sonuçlara göre tekrarlı sprint performansının arttırılması amaçlandığında, anaerobik kapasitenin önemi çok açıktır. Bununla beraber aerobik kapasite gelişiminin de önemi göz önünde bulundurulmalıdır. Anaerobik eşik hızı ve anaerobik eşik KAS değerlerinin yükselmesi futbol oyuncularının performansı için hedef olduğu ortaya konulmuştur.