Latife Tekin'in Sevgili Arsız Ölüm Adlı Romanının İngilizceye Çevirisindeki Kültürel Kavramların Aktarılmasına Dair Bir Çalışma


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Figen Öztemel

Danışman: MUSTAFA KURT

Özet:

Bu çalışmanın amacı Latife Tekin'in Sevgili Arsız Ölüm (1983) adlı romanının Dear Shameless Death (2001) adıyla İngilizce çevirisinde karşılaşılan kültürel öğelerin çevirisinde hangi çeviri stratejilerinin tercih edildiğini ortaya koymaktır. Bu amaçla, Sevgili Arsız Ölüm ve Saliha Paker ve Mel Kenne tarafından çevrilmiş olan Dear Shameless Death adlı İngilizce çevirisi karşılaştırmalı olarak analiz edilmiştir. İlk olarak Sevgili Arsız Ölüm adlı romandaki kültürel öğeler ve hedef kültürdeki karşılıkları belirlenmiştir ve bir örneklem kümesi oluşturulmuştur. Daha sonra örneklem kümesinde yer alan kültürel öğeler Newmark'ın (1988) oluşturmuş olduğu kültürel öğelerin sınıflandırılması şemasına göre sınıflandırılmıştır. Sonrasında ise bu öğeler geniş kapsamda Venuti'nin (1995) yerlileştirme ve yabancılaştırma stratejilerine göre değerlendirilmiştir. Son olarak da Eirlys E. Davies (2003) ve Javier Franco Aixelá'nın (1996) kültürel öğelerin çevrilmesi için önerdikleri taksonomiler kullanılarak ortak bir strateji grubu oluşturulmuş, kültürel öğeler bu taksonomilere göre incelenmiştir. Oluşturulan 100 adet örneklem kümesi incelendiğinde, çevirmenlerin kültürel öğelerin çevirisinde karşılaştıkları sorunları çözmek için bir yandan addition, preservation, orthographic adaptation gibi yabancılaştırma stratejilerini kullanırken diğer yandan omission, globalization ve localization gibi yerlileştirme stratejilerine başvurdukları görülmüştür. Kültürel öğelerin çevirisinde en sık başvurulan çeviri yönteminin ise globalization olduğu saptanmıştır. Creation ve transformation stratejileri için örnekler bulunamadığından bu çalışmanın kapsamı dışında bırakılmıştır.