Nevşehir Acıgöl bölgesinden elde edilen perlit agregasının alkali silika reaksiyonunun araştırılması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Öğrenci: GÖKHAN ENGİN

Danışman: OSMAN ŞİMŞEK

Özet:

Alkali silika reaksiyonu (ASR) geçmişten günümüze beton yapıların dayanıklılığını etkileyen önemli bir faktördür. Gerek ülkemizde gerekse diğer ülkelerde birçok betonarme yapıda hasarlar meydana getiren (ASR), oldukça karmaşık kimyasal bir reaksiyondur. Uzun ömürlü beton elamanların tasarımında ve beton elemanlarda ASR'den kaynaklı oluşabilecek zararın azaltılması açısından bu alanda yapılacak çalışmalar önem arz etmektedir. Bu çalışmada, Nevşehir Acıgöl bölgesinden elde edilen perlit agregasının alkali silika reaktivitesine ilişkin özelliklerin tespiti amaçlanmıştır. Bu amaçla farklı oranlardaki perlit agregasının reaktif olmadığı anlaşılan kireçtaşı agregası ile alkalisilika reaksiyonu (ASR)'na ilişkin özellikleri belirlenmiştir. Perlit, kireçtaşı ve her ikisinin birlikte kullanıldığı örnekler üzerinde ASR'nu belirlemek için hızlandırılmış harç çubuk deneyi (ASTM C 1260), kimyasal yöntem (ASTM C 289, TS 2517) , çözünmüş silisin tayini kolorimetrik metot alkali azalmasının tayini titrasyon metodu deneyleri yapılmıştır. Hızlı harç çubuk deneyi (ASTM C 1260)'i için hazırlanan karışımlar Ankara Ayaş bölgesinden temin edilen kireçtaşı agregasına Nevşehir Acıgöl bölgesinden temin edilen perlit agregasının ağırlıkça %0, 10, 20, 30, 40, 50, 60, 70, 80, 90 ve 100 oranlarında yer değiştirilmesi ile hazırlanmıştır.11 ayrı karışım için toplam 33 adet harç çubuğu üretilmiştir. Hızlandırılmış harç çubuk metoduna göre 3, 7, 10, 14, 21 ve 28 günlük boy değişim değerleri ölçülmüştür. Kimyasal yöntemle (ASTM C 289, TS 2517)'e göre reaktivitesi belirlenecek perlit agregalardan 0,250 mm (No:50) ve 0,125 mm'lik (No:100) elekler arasında kalan malzemeden 25g lık 3 adet örnek alınarak deney yapılmıştır. Sonuç olarak hızlandırılmış harç çubuğu deneyi ASTM C 1260' a göre perlit agregasının ölçülen boy değişimi %0,2'den büyük olduğu tespit edilmiş alkali-silika reaktivitesi açısından Agrega potansiyel olarak zararlıdır kanaatine varılmıştır. Kimyasal analiz sonuçlarına göre ise perlit agregasının ASTM C-289'da belirtilen alkali-silika reaksiyonu bakımındanZararlı agregalar''ın tanımlandığı III. Bölge içerisinde yer aldığı görülmüştür.