Obez olan ve olmayan kadınların diyet antioksidan kapasitesi ile biyokimyasal ve antropometrik parametrelerin ilişkilendirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, BESLENME VE DĠYETETĠK ANABĠLĠM DALI, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: FÜSUN ÇALIŞKAN TORT

Danışman: Eda Köksal

Özet:

Obezite, enerji alınımının enerji harcamasını aĢtığı durumlarda vücutta aĢırı yağ depolanması ile karakterize, birçok hastalığın oluĢumunda önemli bir risk faktörü olan kronik inflamatuar bir hastalıktır. Obez kiĢilerde oksidatif stres parametrelerinin arttığı, antioksidan kapasitenin azaldığı bilinmektedir. Miyokardın metabolik ve mekanik iĢ yükünün artması sonucu oksidatif stresin arttığı ve diyet antioksidan alımının bireyleri oksidatif hasara karĢı koruyacağı düĢünülmektedir. Bu araĢtırmada üç günlük besin tüketim kayıtları ile araĢtırmaya katılan bireylerin üç günde tükettikleri besinler ve miktarları belirlenmiĢtir. Belirlenen miktarların ortalamaları alınarak bir günde hangi besinden kaç gram tükettikleri hesaplanmıĢtır. Her bir besin için daha önce raporlanmıĢ olan demir indirgeme antioksidan gücü (FRAP) değeri ile tüketilen besinin gramı çarpılarak o besinin FRAP değeri hesaplanmıĢtır. Gün içinde tüketilmiĢ olan bütün besinlerin hesaplanan FRAP değerleri toplanarak diyetin toplam antioksidan kapasitesi (TAK) hesaplanmıĢtır. Obez olan ve olmayan kadınların diyetlerinin antioksidan kapasitesi ile bireylerin biyokimyasal ve antropometrik parametrelerinin iliĢkilendirilmesi amaçlanmıĢtır. Yapılan bu çalıĢma 41 obez çalıĢma (34.2±7,3 yıl) ve 41 normal ağırlıktaki kontrol (31,3±6,6 yıl) grubu olmak üzere toplam 82 kadın üzerinde yürütülmüĢtür. Diyetin toplam antioksidan kapasite ortalaması çalıĢma grubu için 10,0±7,45 mmol/gün, kontrol grubu için 10,2±6,13 mmol/gün bulunmuĢtur (p>0,05). Ġstatistiksel olarak anlamlı olmasa da grupların BKĠ değerleri ile diyet TAK arasında orta derecede ters iliĢki olduğu görülmüĢtür (r= -0,459; p>0,05). ÇalıĢma ve kontrol grubundaki bireylerin hiçbir antropometrik ölçüm ve vücut bileĢimi sonucu diyet TAK ile iliĢkili bulunmamıĢtır (p>0,05). Aynı Ģekilde bireylerin biyokimyasal bulguları ile diyet TAK arasında da anlamlı bir iliĢki bulunmamıĢtır (p>0,05). ÇalıĢma ve kontrol grubundaki bireylerin diyetle enerji, karbonhidrat, protein ve posa alımları ile diyet TAK arasında pozitif korelasyon saptanmıĢtır (p<0,05). Kontrol grubu için sodyum hariç bütün mikro besin ögelerinin alımları ile diyet TAK arasında pozitif korelasyon bulunmuĢtur (p<0,05). ÇalıĢma grubunda ise diyet TAK ile sodyum, kalsiyum ve B12 vitamini dıĢındaki mikro besin ögeleri için pozitif korelasyon bulunmuĢtur (p<0,05). ÇalıĢma verilerine dayanarak bireylerin meyve-sebze, posa, antioksidan içeren besin alımlarının artması gibi beslenme alıĢkanlıklarındaki olumlu değiĢikliklerin bireylerin toplam antioksidan kapasitesini artırabileceği sonucuna varılmıĢtır. Bunun yanında çalıĢmanın daha geniĢ bir örneklem ile yapılması istatistiksel olarak daha anlamlı sonuçlara ulaĢılmasını sağlayabilir.

Anahtar Kelimeler

: Obezite, Toplam Antioksidan Kapasite, Demir Ġndirgeme Antioksidan Gücü