Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Halis Serkan TEZER
Danışman: Seyhan Fırat
Özet:
6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş Pazarcık ve Kahramanmaraş Ekinözü-Elbistan’da meydana gelen moment büyüklükleri 7.7 ve 7.6 olan depremler çok geniş bir alanda yıkıma sebep olmuştur. Bu depremler Doğu Anadolu Fayı’nın uzun zamandır deprem üretmemiş kesiminde meydana gelmiş, 300 km’ye varan bir hat boyunca yüzey kırıkları 8 m’ye ulaşan sol yanal ötelenme oluşturmuşlardır. Türkiye'de birçok tarihi yapı da dahil yıkılmış ya da kullanılamayacak derecede hasar almıştır. Kahramanmaraş merkezli depremlerden en çok etkilenen yerleşim yerlerinden biri olan Adıyaman ili Gölbaşı ilçesinde zemin sıvılaşması nedeniyle binalarda devrilme, yan yatma, taşıma gücü yenilmesi gibi hasarlar gözlenmiştir. Bu araştırmada Gölbaşı (Adıyaman) zeminlerinin sıvılaşma potansiyelleri yapılan 125 adet CPT verisi ile değerlendirilmiştir. CPT verilerinden NCEER (Robertson ve Wride (1998) ve Robertson (2009)), Idriss ve Boulanger (2008), Boulanger ve Idriss (2014) ve Moss ve diğerleri (2006) yöntemlerine göre çevrimsel direnç oranı (CRR) belirlenerek sıvılaşma güvenlik katsayısı mukayeseleri yapılmıştır. Ayrıca Iwasaki ve diğerleri (1982) yöntemine göre sıvılaşma potansiyeli indeksi (LPI) ile Zhang, Robertson ve Brachman (2002) yöntemine göre serbest zemin oturma değerleri belirlenerek çalışma alanındaki dağılımlarına ait haritalar elde edilmiştir. Bu araştırmanın sonucunda CPT verilerinden NCEER yöntemine elde edilen güvenlik katsayısının diğer yöntemlere göre daha yüksek değer verdiği belirlenmiştir. Boulanger ve Idriss (2014) yönteminden elde edilen güvenlik katsayısına göre hesaplanan LPI değerleri en yüksek değeri vermiştir. Serbest zemin oturmaları için ise Moss ve diğerleri (2006)’nden elde edilen hacimsel birim deformasyon değerlerinin dolayısıyla serbest saha oturmalarının daha yüksek sonuç verdiği ortaya konulmuştur. Tüm bu verilerin ışığında, Gölbaşı (Adıyaman) ilçe merkezinde zemin sıvılaşması kaynaklı LPI ve serbest saha oturma değerlerinin Gölbaşı gölüne yaklaştıkça arttığı belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler : Deprem, sıvılaşma, CPT, Gölbaşı, Adıyaman