Okul yöneticilerinin liderlik stilleri ile okulların gevşek yapılı örgütler olması arasındaki ilişki ve bazı değişkenlere göre incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Öğrenci: MEHMET EMİN ŞAHİN

Danışman: MURAT GÜRKAN GÜLCAN

Özet:

Bu araştırmanın amacı, okul yöneticilerinin liderlik stilleri ile ilkokul, ortaokul ve lise okul türlerinin gevşek yapılı sistemler olması arasındaki ilişkinin öğretmen algılarına göre incelenmesidir. Araştırma ilişkisel tarama modelinin kullanıldığı betimsel bir çalışmadır. Araştırmanın örneklemi, Ankara ili merkez ilçelerinden seçilen 27 okulda (ilkokul, ortaokul ve lise) görevli 558 öğretmenden oluşmaktadır. Örneklemin belirlenmesinde tabakalı örnekleme tekniği kullanılmıştır. Araştırmada öğretmenlerin yöneticilerin liderlik stillerine ilişkin algılarını belirlemek amacıyla Şahin (2004) tarafından geliştirilen Okul Müdürlerinin Liderlik Stilleri Ölçeği, öğretmenlerin okul yapısının gevşeklik düzeyine ilişkin algılarını belirlemek amacıyla araştırmacı tarafından geliştirilen Okul Yapısının Gevşekliği Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma verilerinin analizinde SPSS 15.00 ve LISREL 8.8 programları kullanılmıştır. Değişkenler arası ilişkilerin belirlenmesinde Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı, yordayıcı değişkenlerin incelenmesinde Çoklu Doğrusal Regresyon Analizi, öğretmenlerin görüşlerinin cinsiyet, yaş, kıdem, okuldaki hizmet süresi, okul türü, branş ve daha önce çalışılan kurum gibi demografik değişkenlere göre farklılığının analizinde ise t-testi ve ANOVA kullanılmıştır. Araştırma sonuçları, öğretmen algılarına göre liderlik stilleri ve okul yapısının gevşekliği algıları arasında pozitif yönlü ve anlamlı ilişki olduğunu göstermiştir. Temel değişkenler arasında en yüksek korelasyonun bireyler arası ilişkiler ve dönüşümcü liderlik arasında gerçekleştiği görülmüştür. Dönüşümcü liderlik bireyler arası ilişkiler boyutunun önemli bir yordayıcısıdır. Öğretmenlerin okul yapısının gevşekliğine ilişkin algılarının cinsiyete göre erkek öğretmenler lehine anlamlı bir şekilde değiştiği sonucuna varılmıştır. Öğretmenlerin liderlik stillerine ve okul yapısının gevşekliğine ilişkin algılarının yaş ve kıdeme bağlı olarak yaşı veya kıdemi fazla olan öğretmenler lehine anlamlı bir şekilde değiştiği sonucuna varılmıştır. Öğretmenlerin liderlik stillerine ve okul yapısının gevşekliği ilişkin algılarının okul türüne göre lise lehine anlamlı farklılaştığı; branşa göre branş öğretmenleri lehine anlamlı farklılaştığı sonucuna varılmıştır. Öğretmenlerin okul yapısının gevşekliği ve liderlik stillerine ilişkin algılarının daha önce çalışılan kuruma göre özel okul lehine anlamlı farklılaştığı sonucuna varılmıştır.