Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, TÜRKÇE VE SOSYAL BİLİMLER EĞİTİMİ ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: YUSUF ÇELİK
Danışman: Turhan Çetin
Özet:
Bu araştırmada sosyal bilgiler öğretmen adaylarının tütün ve uyuşturucu maddelerin
zararlarına ilişkin farkındalıkları araştırılmıştır. Araştırma çalışma grubunu 2019 itibariyle
Milli Eğitim Bakanlığında göreve başlamamış sosyal bilgiler öğretmen adayları
oluşturmaktadır. Seçkisiz örnekleme yöntemlerinden basit seçkisiz örnekleme modeli esas
alınarak 152 kadın, 81 erkek 233 öğretmen adayı seçilmiştir. Katılımcıların görüşlerinin
alınması adına “Tütün ve Uyuşturucu Maddenin Zararlarına İlişkin Farkındalık Anketi’’
uygulaması gerçekleştirilmiştir. Çalışma esnasında frekans analizi ile birlikte, bağımsız
ikili grupları karşılaştırırken t-test, üç ve üzeri bağımsız grupların karşılaştırırken ise
ANOVA yönteminden yararlanılmış, aralarındaki farkın hangi gruplar arasında olduğunu
anlamak için Bonferroni çoklu karşılaştırma testinden faydalanılmıştır. Araştırmada elde
edilen bulgulara göre; katılımcıların bağımlılık süreci farkındalığına ilişkin algılarını
cinsiyete göre farklılaşmadığı, bağımlılık farkındalıklarının sigara kullanımına göre
farklılaşmadığı, madde kullanım riskine ilişkin algılarının bağımlılık ile alakalı
faaliyetlerde yer alma ya da almama durumuna göre anlamlı bir farklılık oluşturmadığı
tespit edilmiştir. Medyanın katkısının ve maddi sorunların bağımlılığın artışında etkili
olduğu, ailelerin konu hakkında yeteri hassasiyete sahip olmadıkları, okulların korunaklı ve
güvenli yerler olarak görülmediği, sigara alkol gibi, önleyici ve koruyucu faaliyetlere
ağırlık verilmesinin gerekliliği sonuçlarına ulaşılmıştır. Katılımcılar öğrencilerine hayır
diyebilme becerisi kazandırabileceği durumu cinsiyete göre farklılaşma, sigara
kullanımının alkol ve madde kullanımına özendirici etkisinin cinsiyete göre farklılaştığı,
bağımlılık konusunda destek alınabilecek merkezleri bilme durumunun cinsiyete göre,
enerji verici maddelerin kişiyi güçlendirdiği fikrinin yaş değişkenine göre farklılaştığı gibi
bulgulara erişilmiştir.
Anahtar Kelimeler : Bağımlılık, tütün, uyuşturucu, alkol, sosyal bilgiler.