Açık kanallarda su yüzü profilinin belirlenmesi, Nakkaş dere örneğinde bir HEC-RAS uygulaması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2012

Öğrenci: İLKER TUNCER

Danışman: ÖNDER KOÇYİĞİT

Özet:

Doğal bir afet olarak kabul edilen taskın, Türkiye'de ve tüm dünyada meydana gelmekte ve yıkıcı sonuçları karsısında milyonlarca insan maddi ve manevi zararlarla karsı karsıya kalmaya devam etmektedir. Taskın esnasında su seviyelerinin doğru tespiti, bölgede olusacak zararların azaltılması açısından birincil öneme sahiptir. Bu nedenle, akarsularda su yüzü seviyelerinin belirlenmesi amaçlı birçok model kullanılmaktadır. Bu tezde, su yüzü profilini belirlemek için kullanılan Standart Adım Yöntemi ve Manning Formülünün modellemesi amaçlı olarak HEC-RAS programı kullanılmıstır. Uygulama alanı olarak Đstanbul Küçükçekmece Đlçesinde bulunan Nakkas Deresi belirlenmistir. İstanbul açısından önemi büyük olan bölgede, 2009 yılındaki taskın sonucunda büyük can ve mal kayıpları olusmustur. Bu çalısmada, Standart Adım Yöntemi ve Manning Formülünün uygulaması ayrıca bir Excel çalısma sayfası hazırlanarak yapılmıstır. Aynı Excel çalısma sayfası kullanılarak ortalama akım hızı için kullanılan Basitlestirilmis Universal Yöntem ve Keulegan Formülü ile birlikte HEC-RAS'ta olduğu gibi Standart Adım Yöntemi ile su seviyeleri tespit edilmistir. Tüm bu hesaplamalar Excel çalısma sayfası içerisinde yapılmıstır. Çalısmanın sonuçları HEC-RAS çıktıları ile karsılastırılmıstır. Sonuçlar karsılastırıldığında, Manning Formülünden elde edilen su seviyelerinin Keulegan ve Basitlestirilmis Universal Yönteme göre daha düsük olduğu görülmüstür. Seçilen çalısma alanı içerisinde tasarlanmış olan kaplamalı trapez kanal kapasitesinin çalısmada kullanılan bütün yöntemlerle elde edilen su yükseklikleri için yeterli olduğu sonucuna varılmıstır.