Türkiye’deki İngilizce Öğretmenlerinin Öğretim Programı Okuryazarlıklarının İncelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, YABANCI DİLLER EĞİTİMİ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: İngilizce

Öğrenci: NESLİ ÇİĞDEM SARAL

Danışman: Cem Balçıkanlı

Özet:

Dünya, hızla küreselleşmeye devam ederken ülkelerin eğitim sistemleri içinde yabancı dil olarak İngilizcenin önemi her geçen gün artmaktadır. Bu sebeple İngilizce öğretmenlerinin, öğretmelerini destekleyecek beceri ve yeterliliklere sahip olmaları gerekir. İngilizce öğretmenlerinin sahip olması gereken en önemli yetkinliklerden biri, öğretim programı okuryazarı olmaktır çünkü öğretim programı okuryazarı olmak; programın belirli bir ölçüte göre yorumlanmasında ve kılavuz ilkelere göre sınıf düzeyinde programın uygulanmasında kritik öneme sahiptir. Bu bağlamda "öğretim programı okuryazarlığı" yeni yeni, araştırmaların konusu hâline gelmiş fakat "İngilizce öğretmenlerinin öğretim programı okuryazarlığı" henüz, bir araştırmaya konu olmamıştır. Alandaki bu boşluğu doldurmak amacıyla bu çalışma, Türkiye'deki İngilizce öğretmenlerinin öğretim programı okuryazarlık seviyelerini tespit etmek için yapılmıştır. Nicel bir araştırma tasarımına sahip olan bu çalışma, Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde yer alan, Temel Eğitim Genel Müdürlüğü ve Ortaöğretim Genel Müdürlüğüne bağlı devlet okullarında çalışan 804 İngilizce öğretmeni ile yürütülmüştür. Veri toplamak için araştırmacı tarafından Dil Öğretmenleri için Program Okuryazarlığı Envanteri veri toplama aracı olarak geliştirilmiş ve bu aracın pilot uygulaması gerçekleştirilmiştir. Pilot çalışma sayesinde envanterin geçerliliği ve güvenilirliği sağlanmış, böylece asıl verileri toplamak için, bu veri toplama aracı uygulanmıştır. Çalışmanın bulguları, İngilizce öğretmenlerinin 100 üzerinden ortalama 63.80 puan alarak orta derecede bir öğretim programı okuryazarı olduklarını ortaya koymuştur. Buna ek olarak kadın öğretmenlerin program okuryazarlığı envanterindeki performansının erkek öğretmenlere göre daha yüksek olduğu görülmüştür. Ayrıca İngilizce öğretmenliği programından mezun olan İngilizce öğretmenlerinin program okuryazarlığının orta seviyede olduğu, buna karşın İngilizce öğretmenliği haricinde farklı bölümleri bitirip İngilizce öğretmeni olarak atanmış katılımcıların program okuryazarlığının düşük seviyede olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, bulgular analiz edildiğinde uzun yıllar öğretme tecrübesine sahip olan İngilizce öğretmenlerinin öğretim programı okuryazarlığı oranının, az deneyime sahip İngilizce ix

öğretmenlerine göre daha düşük seviyede olduğu görülmüştür. Veri toplama aracı kullanılarak elde edilen puanlarla karşılaştırıldığında, herhangi bir dil yeterlilik sınavında yüksek puan alan öğretmenler ile bu sınavlardan düşük puan alan öğretmenler arasında anlamlı bir fark olduğu görülmüştür. İngilizce öğretmenlerinin dil yeterliliği arttıkça öğretim programı okuryazarlığı oranlarının da arttığı sonucuna varılmıştır. Çalışmanın bulguları; İngilizce öğretmenleri, öğretmenlerin müfredat okuryazarlık seviyesini artırmak isteyen öğretmen eğiticileri, Millî Eğitim Bakanlığı birimleri ve diğer araştırmacılar için açıklayıcı ve yol gösterici bilgiler sağlamaktadır.

Anahtar Kelimeler : Öğretim programı, Öğretim programı geliştirme, Öğretim programı okuryazarlığı, İngilizce Öğretmeni