Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi, EĞİTİM YÖNETİMİ VE DENETİMİ BİLİM DALI, Türkiye
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Merve Kaya
Danışman: Sabri Çelik
Özet:
Bu araştırmanın amacı; öğretmenlerin boş zaman değerlendirme davranışlarını tespit etmek
ve bu davranışlara etki eden değişkenleri incelemektir. Bu amaçla öğretmen görüşlerinden
hareketle öğretmenlerin boş zamanlarını değerlendirme davranışlarının cinsiyet, yaş,
kıdem, medeni durum ve çocuk sahibi olma değişkenlerine göre farklılaşması
incelenmiştir. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama deseni
kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini 2018-2019 eğitim öğretim yılında İstanbul ili Maltepe
ilçesinde bulunan resmi ortaokullarda görev yapan 1244 öğretmen oluşturmaktadır. Evrene
ilişkin örneklem basit seçkisiz örnekleme yöntemi ile belirlenmiştir. Bu yöntemle resmi
ortaokullarda görevli 400 öğretmene ulaşılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak
katılımcılara 5 demografik ve 68 likert tipi sorudan oluşan anket formu uygulanmıştır.
Verilerin analizinde istatistiki yöntem olarak; frekans, aritmetik ortalama ve standart
sapma; değişkenler arası farklılıkların incelenmesinde bağımsız grup t-testi ve tek yönlü
varyans analizi (ANOVA), ortaya çıkan farklılığın hangi gruplar arasında oluştuğunu tespit
etmek amacı ile Post Hoc testlerinden Tukey testi kullanılmıştır. Çalışmanın bulgularına
göre öğretmenler boş zamanlarında kitap ve gazete okumayı, müzik dinlemeyi, gezintiye
çıkmayı ve arkadaşlarıyla görüşmeyi tercih etmektedir. Öğretmenlerin boş zamanlarında en
az tercih ettiği etkinlikler ise müzik aleti çalmak, koro çalışmaları yapmak ve sivil toplum
örgütleri ve derneklerinin faaliyetlerine katılmaktır. Öğretmenlerin sanatsal, kültürel ve
sosyal dayanışma faaliyetlerindeki katılım düzeylerinin düşük olduğu görülmüş ve
yeterince spor yapmadıkları tespit edilmiştir. Öğretmenler boş zaman etkinliklerine
rahatlamak ve iş ortamından uzaklaşmak için katıldıklarını ve katıldıktan sonra mutlu
hissettiklerini ifade etmiştir. Öğretmenlerin ilgili kurumların kendilerine hitap eden
programı olmadığı için boş zaman etkinliklerine yeterince katılmadıkları ve ekonomik
vi
yetersizliğin de katılmama nedenleri arasında olduğu tespit edilmiştir. Öğretmenlerin boş
zaman etkinliklerine katılım durumu cinsiyet, yaş, kıdem, medeni durum ve çocuk sahibi
olma değişkenlerine göre farklılık göstermiştir. Kadın öğretmenlerin erkek öğretmenlere
göre boş zaman etkinliklerine daha fazla katılım gösterdiği ve katıldıktan sonra daha mutlu
hissettiği sonucuna ulaşılmıştır. Bekar öğretmenler boş zaman etkinliklerine evli
öğretmenlere göre daha yüksek düzeyde katılım göstermiştir. Çocuk sahibi olan
öğretmenlerin boş zaman etkinliklerine katılım düzeylerinin ise düşük olduğu tespit
edilmiştir. Araştırma sonucunda bulgulara dayalı olarak uygulayıcı ve araştırmacılara bazı
önerilerde bulunulmuştur