Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2007
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Sinem ŞENSOY
Danışman: MÜBECCEL ERGUN
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:Radyofarmasötikler, Nükleer Tıpta teshis ve tedavi amacıyla kullanılan radyoaktif bilesiklerdir. Radyofarmasotik hastaya verildikten belli bir süre sonra görüntülenecek dokuya yerlesir. Gama yayıcı radyofarmasotikler gama kamera, pozitron yayıcılar ise pozitron emisyon tomografisi ile görüntülenir. Bu görüntülere sintigrafi adı verilir. Tc99m radyoizotopu Mo99' un yıkılımından olusur. Tc99m radyonüklid jeneratör sistemi yardımıyla molibdenden ayrılır. Tc99m, liyofilize toz halindeki steril ve apirojen DMSA (dimerkaptosüksinikasit) kiti ile birlestirildiğinde Tc99m'in +3 değerlikte olduğu Tc99m (III) DMSA böbrek görüntüleme radyofarmasötiği elde edilir. DMSA kiti hazırlama sırasında pH arttırılarak +5 değerlikli Tc99m olusturulur ve Tc99m (V) DMSA elde edilir. Bu radyofarmasötik ise vücut tümörlerinin görüntülenmesinde kullanılır. Literatürde Tc99m (V) DMSA için birçok hazırlama ve kalite kontrol yöntemi mevcuttur, fakat literatürdeki çeliskili raporlar nedeniyle bu yöntemlerden biri üzerinde kesin bir karara varılmamıstır. Bu nedenle yapılan çalısmada Tc99m (V) DMSA radyofarmasötiği için nükleer tıp merkezlerinde uygulanabilirliği yüksek hazırlama ve kalite kontrol yönteminin belirlenmesi amaçlanmıstır. Bu çalısmada pH' ları 7,0 ile 9,0 arasında değisen Tc99m (V) DMSA radyofarmasötiği hazırlanmıstır. Kalite kontrol yöntemi olarak kağıt ve ince tabaka kromatografisi ile elektroforez yöntemleri kullanılmıstır. Çalısmaların sonuçlarına bakıldığında, 20-25 mCi Tc99mNaO4 ile isaretlenen ve isaretleme sırasında 0,2 mL NaHCO3 eklenen kitlerin pH değerlerinin 8,5 - 9,0 arasında olduğu görülmüstür. Bu pH aralığında bağlanma yüzdesi diğer pH değerlerindekilere oranla daha yüksektir. Ayrıca analiz süresinin kısaltılması amacıyla kromatografi yürütme uzunluğu 15 cm' den 8 cm' ye düsürülmüstür. Süredeki bu kısalma nükleer tıp bölümlerinde aynı gün içinde hazırlanıp kullanılan bir radyofarmasötik için önemli bir noktadır. Aynı kit üzerinden yapılan elektroforez sonuçlarının, ince tabaka kromatografisi sonuçları ile benzerlik gösterdiği görülmüstür. Fakat elektroforez çalısmasından elde edilen kromatogramlarda piklerin sürüklendiği gözlemlenmistir. Dolayısıyla kağıt kromatografisi ile elde edilen kromatogramlarda ayırım daha iyidir. Yapılan stabilite çalısması sonucu ürünün altı saat boyunca kararlı kaldığı görülmüstür. Ayrıca elektroforez yönteminin daha kısa süre alması dolayısıyla alternatif bir kalite kontrol yöntemi olduğuna karar verilmistir.