Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Milli Savunma Üniversitesi, ALPARSLAN SAVUNMA BİLİMLERİ VE MİLLÎ GÜVENLİK ENSTİTÜSÜ, HARP SİLAH VE ARAÇLARI ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Ramazan Meral
Danışman: Ahmet Özdemir
Özet:
Bu
çalışmada, savunma sanayisinde yaygın olarak tercih edilen 17-4 PH H1150
paslanmaz çelik malzemeden üretilen numunelere bilyalı dövme işlemi uygulanarak
bu parametrelerin düşük çevrimli yorulma ömrüne etkileri deneysel olarak
incelenmiştir. 17-4 PH “Contidion A” olarak temin edilen malzeme, H1150
kondisyonuna getirilecek şekilde ısıl işleme tabi tutulmuş, numuneler dokuz
farklı gruba ayrılarak 3A, 4,5 A, 6A yoğunluklarda ve %100, %200, %300
oranlarında bilyalı dövmeye maruz bırakılmıştır. Numune gruplarına ASTM E606’ya
göre gerinim kontrollü düşük çevrimli yorulma testleri yapılmış, üç farklı
gruptan alınan numunelerin mikroyapısı incelenmiş, mikrosertlik ölçümleri elde
edilmiş ve yorumlanmıştır. Bilyalı dövmenin düşük çevrimli yorulma ömrünü;
dövme yapılmamış numuneye göre 3A yoğunlukta, %100, %200 ve %300 dövme oranları
şartlarında sırasıyla %13,7, %44,6 ve %93,1; 4,5A yoğunlukta, %100, %200 ve
%300 dövme oranı şartlarında sırasıyla %18,4, %75,2 ve %89,2; 6A yoğunlukta,
%100, %200 ve %300 dövme oranı şartlarında sırasıyla %36,3, %62,3 ve %62,8
arttırdığı tespit edilmiştir. Ayrıca, Taguchi deney tasarımına göre bilyalı
dövme oranının bilyalı dövme yoğunluğuna nazaran yorulma ömrü üzerindeki
etkisinin daha fazla olduğu görülmüş ve bilyalı dövme işleminin mikroyapıda
iyileşme sağladığı tespit edilmiştir.