Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, İnşaat Mühendisliği, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: YUSUF ÖZKAN BAŞ
Danışman: Can Elmar Balas
Özet:
Tersaneler ve
gemi sanayide geçmişten günümüze kadar birçok iş kazası yaşanmış, bir kısmı
farklı boyutlarda yaralanma ve çevresel zarar ile sonuçlanırken, bir kısmı da
ölümle sonuçlanmıştır. Sektörün her geçen gün büyümesi ve istihdam sayılarının
artmasıyla, iş kazası yaşanma ihtimali de artmaktadır. İş kazalarının kayıt
altına alınması, sıklıkla yaşanan ve ölümlü iş kazalarının tespit edilmesi ve
bu kazalardan ders çıkarmak kazaları önlemek için atılacak en büyük adımlardan
biridir. Bu çalışma ile; 6331 sayılı kanun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren
Sosyal Güvenlik Kurumunca yayınlanan 2012-2021 yılları arası Yıllık
İstatistikler incelenerek Türkiye Geneli tüm sektörlerde yaşanan iş kazası
verileri ve SGK Ekonomik Faaliyet Kodlarında yer alan ‘30.Diğer Ulaşım Araçlarının
İmalatı, 1-Gemi ve Tekne Yapımı’ ile
‘Makine
ve Ekipmanların Kurulumu ve Onarımı, 5-Gemi ve Teknelerin Bakım ve Onarımı’
alt başlıkları altında ki veriler elde edilmiş, iş kazası ve ölümlü iş kazası
sıklık oranları Türkiye geneli ve tersane sektörü için ayrı ayrı hesaplanmış ve
karşılaştırmaları yapılmıştır. Örnek bir tersaneye ait 2011-2021 yılları
arasında yaşanan toplamda 935 iş kazası raporu incelenerek tersanelerde yaşanan
iş kazalarının ana sebepleri bulunmaya çalışılmıştır. İncelenen 935 iş kazası
raporu; kaza saati, kaza günü, kaza ayı, kaza türü, kazazede yaşı,
deneyim-tecrübesi, eğitim durumu, kaza yeri, raporlu gün sayısı ve yaralanan
uzuv gibi değişkenlere göre ayrılarak bir veri tabanı oluşturulmuştur. Oluşturulan
veriler SPSS İstatistik programına girilerek kümeleme analizi yöntemiyle analiz
edilmiştir. Analiz sonucunda elde edilen kümeler bağımsız değişken olarak seçilmiş
ve diskriminant analizleri yapılarak oluşan kümeler doğrulanmıştır. Tersanelerde
sıklıkla yaşanan iş kazalarının ana nedenleri tespit edilmeye çalışılmıştır. Elde
edilen sonuçlar ışığında bir ‘Toplam Risk Tablosu’ oluşturulmuş, bundan sonra
yaşanacak iş kazalarının daha sağlıklı verilerle kayıt altına alınabilmesi için
özgün bir ‘Kaza Bildirim Formu’ oluşturularak önerilmiştir. Her geçen gün
büyümekte olan tersaneler ve gemi sanayide, iş kazalarının önlenmesi için
gerekli tedbirlerin alınmasının ne kadar önem arz ettiği yapılan çalışmada
sayısal verilerle ortaya konulmuştur.