Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2014
Öğrenci: HAYRİYE GÜL KURUYER
Danışman: HAYATİ AKYOL
Özet:Bu araştırmanın temel amacı, zenginleştirilmiş okuma programının okuma güçlüğü olan öğrencilerin bilişsel süreç ve nöral yapılarına etkisini açıklamaktır. Bu araştırma, tek denekli araştırma yöntemi ve bu yönteme ait deneklerarası çoklu yoklama düzeyi modeli ile yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubunu okuma güçlüğü olan sekiz öğrenci oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında çalışma grubunda yer alan öğrencilerin, zenginleştirilmiş okuma programı uygulama öncesinde ve sonrasında okuma motivasyonu, okuduğunu anlama, bellek gelişimi, dikkat durumları ve okumaya ilişkin aktivasyon ve beyaz cevher yolları belirlenmiştir. Bu belirleme iki aşamada gerçekleştirilmiştir. Birinci aşamada nörogörüntüleme yapılmış, ikinci aşamada ise Okuma Motivasyon Profili-Türkçe Formu, Okuma Motivasyon Ölçeği, Stroop Testi TBAG Formu, Görsel İşitsel Sayı Dizileri Testi-B Formu, İşaretleme Testi, Sayı Dizileri Öğrenme Testi, Okuduğunu Anlama Envanteri kullanılarak öğrencilerin okuma profili, motive olma düzeyi, dikkati yoğunlaştırma ve bellek durumları açısından bilişsel süreçler ve nöral yapıya ilişkin durum incelenmiştir. Bilişsel süreçleri ölçmek için kullanılan, Stroop Testi TBAG Formu, Görsel İşitsel Sayı Dizileri Testi-B Formu, İşaretleme Testi, Sayı Dizileri Öğrenme Testinden elde edilen veriler bu testler için var olan norm değerleri kapsamında değerlendirilmiştir. Okuma Motivasyon Ölçeği, Okuma Motivasyon Profili-Türkçe Formu, Okuduğunu Anlama Envanteri aracılığıyla elde edilen veriler Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi kullanılarak analiz edilmiştir. Bununla birlikte gözlemlerden ve alan notlarından elde edilen veriler içerik analizi yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Nörogörüntülemeyle elde edilen bütün veriler ise betimsel ve istatiksel olarak değerlendirilmiştir. Yapısal MRG analizleri için FSL ve fonksiyonel beyin MRG için SPM isimli yazılım paketleri kullanılmıştır. FMRG'de (BOLD) istatiksel eşik değerini aşan voksel sayısı, standard Talaraich-Daemon atlasına göre lokalizasyonu ve DTG'de mikrostrüktürel değişiklikler fraksiyonel anizotropi (FA) ve apparent diffusion coefficient (ADC) değerleri yoluyla belirlenmiştir. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular incelendiğinde, uygulanan zenginleştirilmiş okuma programının okuma güçlüklerinin giderilmesinde etkili olduğu görülmüştür. Zenginleştirilmiş okuma programının bellek gelişimi, okuma motivasyonu, dikkati yoğunlaştırma açısından çalışma grubunda yer alan öğrencilerin okuma ve okuduğunu anlama performansında gelişmeler olduğu gözlenmiştir. Bununla birlikte zenginleştirilmiş okuma programı öncesi ve sonrasında uygulama sonrası lehine beyin aktivasyonlarında ve beyaz cevher yollarında anlamlı değişimler olduğu görülmüştür. Elde edilen sonuçlar, zenginleştirilmiş okuma programının okuma güçlüğü olan öğrencilerde bilişsel süreçler ve nöral yapılar bakımından okuma profillerinin gelişimine sebep olduğunu göstermektedir.