Kronik obstrüktif akciğer hastalığı olan bireylerde depresyon ve anksiyete belirti düzeylerinin ve ilişkili faktörlerin belirlenmesi

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, HEMŞİRELİK ANABİLİM DALI, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ŞEMSİNUR ABDULKERİM

Danışman: Yeter Kitiş

Özet:

Araştırma, kronik obstrüktif akciğer hastalığı olan bireylerde depresyon ve anksiyete belirti

düzeylerinin ve ilişkili faktörlerin belirlenmesi amacıyla yapılmış tanımlayıcı tipte bir çalışmadır.

Araştırma, Ankara Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi

Kronik Solunum Yetmezliği Polikliniği ile Hacettepe Üniversitesi Erişkin Hastanesi Göğüs

Hastalıkları Polikliniği’nde yapılmıştır. Araştırma örneklemini dahil edilme kriterlerine uyan,

Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı olan 250 birey oluşturmuştur. Araştırma verileri, Tanıtıcı

özellikler formu, KATZ GYA Ölçeği, Çok Buyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği, Medikal

Araştırma Kurulu Skalası, Beck Anksiyete Ölçeği ve Beck Depresyon Ölçeği ile araştırmacı

tarafından yüzyüze görüşme yöntemi ile toplanmıştır. Veriler, yüzdelik dağılım, aritmetik ortalama,

±standart sapma ve lojistik regresyon analizi kullanılarak değerlendirilmiştir. Bireylerin Beck

depresyon ölçeği puan ortalaması 13,91±4,990, Beck anksiyete ölçeği puan ortalaması

12,34±4,29’dır. Çok boyutlu algılanan sosyal destek ölçeği puan ortalaması 60,77±12,209, çok

boyutlu algılanan sosyal destek ölçeği alt boyutu aile desteği puan ortalaması 24,472±3,871, özel

kişi desteği puan ortalaması 20,144±6,716, arkadaş desteği puan ortalaması 14,28±7,368’dir.

Medikal araştırma kurulu skalasına göre bireylerin %63,2’sinde hafif ve orta şiddette dispne

mevcuttur. KATZ GYA ölçeğine göre bireylerin %84,4’ü bağımsızdır. Yapılan regresyon analizi

sonuçlarına göre; depresyon oluşumunu etkileyen faktörler MSPSS alt boyutu özel kişi desteği ve

dispne olarak saptanırken, anksiyete oluşumunu etkileyen faktör ise, dispne olarak saptandı. Elde

edilen bulgular doğrultusunda, KOAH’lı bireylerde depresyon ve anksiyete belirti düzeyleri göz

önünde bulundurularak rutin kontroller sırasında depresyon ve anksiyete belirtilerinin de

değerlendirilmesi, yetersiz sosyal destek ve şiddetli dispnesi olan bireylerin depresyon ve anksiyete

için risk grubu olarak kabul edilmesi ve gerektiğinde konültasyon liyezon psikiyatri ile işbirliği

yapılması önerilir.

Anahtar Kelimeler : KOAH, Depresyon, Kaygı, Sosyal destek, Dispne, Hemşirelik