Animasyonla Hazırlanmış İspat Materyalleri İle İspat Öğretiminde İspat Süreçlerinin İncelenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İlköğretim Matematik Eğitimi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Gülhan Yılmaz

Danışman: Hasan Es

Özet:

Yapılan bu araştırmada bilgisayar destekli animasyonlarla ispat materyalleri geliştirmek ve bu materyallerin ortaokul 7. Sınıf öğrencilerinde ispat süreçlerini incelemek amaçlanmıştır. Öğrencilerin ispat öğretiminde etkinliklere ilişkin öğrenme süreçlerini bir bütün olarak ortaya konulması amacıyla bu araştırmada nitel araştırma yöntemi kullanılmış olup Tasarı Araştırmasıyla desenlenmiştir. Araştırma Ankara ili merkez ilçede bulunan bir devlet okulunda 7. Sınıfta öğrenim gören 15 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın ilk evresinde öğrencilerin ispat etme konusundaki ön bilgilerinin ortaya konması amacıyla ön klinik mülakatlar gerçekleştirilmiştir. Bu evreden sonra gelen hazırlık evresinde ortaokul öğretim müfredatı tüm sınıf düzeylerinde incelenmiş ve ortaokul seviyesinde ispatı yapılabilecek konular, kazanımlar ve kurallar belirlenmiştir. Animasyon konularının belirlenmesinin ardından varsayımlara bağlı öğrenme güzergahları ve öğretim etkinliklerinin geliştirilmesi evrelerine geçilmiştir. Araştırma için dört tema belirlenmiş ve 10 öğretim etkinliği geliştirilmiştir. Öğretim etkinliklerinin 5’i için pilot çalışma yapılmıştır ve bu çalışmadan elde edilen sonuçlara göre tüm animasyon ve etkinliklere uzman görüşüne dayanılarak son halleri verilmiştir. 10 hafta süren öğretim deneyi evresinde her hafta uygulama sonrasında ses kayıtları, video kayıtlar ve etkinlikler incelenmiştir. Uygulama sonunda araştırmada yer alan tüm öğrenciler ile son klinik mülakatlar gerçekleştirilmiştir. Araştırmada kullanılan veri toplama aracı İspat Çalışması Klinik Mülakat soruları formu kullanılmıştır. 18 sorudan oluşan bu testtte açık uçlu sorular yer almaktadır ve her bir soru için dereceli puanlama anahtarı oluşturulmuştur. Öğretim deneyi evresinde kullanılan veri toplama araçları ise öğrenciye ve araştırmacıya ait notlar, ses kayıtlarıdır. Araştırma kapsamında gerçekleştirilen, ispat yapma becerileri ve gelişimlerinin gözlemlenmesi amacı ile öğrencilerle birebir yapılan klinik mülakatların analizinde içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Öğrencilerin ispat yapma süreçleri genel olarak incelendiğinde, araştırma kapsamında geliştirilen ispat animasyonları ve öğretim etkinlileri kullanılarak gerçekleştirilen öğretim deneyinin ön görüşme sorularında belirlenen İspat Düzeyini 0’dan 2-3-4’e çıkardığı, öğrencilerin belirtilen konulara ait ispatları yapabildikleri ve ispat algılarının olumlu yönde geliştiği görülmektedir. Ön görüşme testinde ispat sorularını boş bırakan öğrencilerin uygulama sonrasında sonuca ulevresalar dahi ispat evrelarından bir kısmını geçirmiş oldukları, öğrencilerin sözsüz (görsel) ispatı kullanarak cevap verdikleri sorularda matematiksel notasyonları doğru kullanmadıkları ya da eksik kullandıkları görülmüştür.

Anahtar Kelimeler: İspat, Görsel İspat, Animasyon, Tasarı Araştırması