FEN BİLGİSİ EĞİTİMİNDE ETKİNLİK TEMELLİ VE SORGULAMAYA DAYALI EĞİTİMİN 5. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN TUTUM, MOTİVASYON VE KAYGILARI ÜZERİNE ETKİLERİ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, MATEMATİK VE FEN BİLİMLERİ EĞİTİMİ ANABİLİM DALI, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Hanife Atlı

Danışman: Semra Benzer

Özet:

Bu çalışmada, Fen Bilimleri dersinde etkinlik temelli öğrenme yaklaşım ve sorgulamaya dayalı öğrenme yaklaşım uygulamalarının 5. sınıf öğrencilerinin fen bilimleri dersine yönelik tutum, motivasyon, ve kaygıları üzerine etkisinin ortaya çıkarılması amaçlanmaktadır. Araştırmanın çalışma grubunu 2020-2021 eğitim-öğretim yılı Gaziantep’te bir devlet ortaokulunda öğrenim gören 5. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. İki deney grubunun bulunduğu nicel araştırma yöntemlerinden ön test ve son test kontrol grupsuz yarı deneysel desen kullanılan çalışma 4 hafta sürmüştür. Çalışmada, veri toplama araçları olarak Fen Dersi Tutum Ölçeği, Fen Öğrenmeye Yönelik Motivasyon Ölçeği, Fen ve Teknoloji Dersi Kaygı Ölçeği, Etkinlik Temelli Öğrenme Yaklaşımı Uygulanan Deney Grubu 1 için Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu ve Sorgulamaya Dayalı Öğrenme Yaklaşımı Uygulanan Deney Grubu 2 için Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu kullanılmıştır. Araştırmada Fen Dersi Tutum Ölçeği puanları incelendiğinde, her iki grubun da son test ortalamalarının ön test ortalamalarından yüksek olduğu belirlenmiştir. İki grup arasında ise sorgulamaya dayalı yaklaşımın uygulandığı grup lehine anlamlı farklılığa rastlanmıştır. Cinsiyet, anne ve baba eğitim düzeylerinde anlamlı bir farklılığa rastlanmazken, önceki yıla ait fen bilimleri karne notunun orta ve pekiyi puan ortalamalarına sahip öğrenci grupları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık olduğu belirlenmiştir. Fen Öğrenmeye Yönelik Motivasyon Ölçeği puanları incelendiğinde, her iki grupta bulunan

vii

öğrencilerin son test puanlarının ön test puanlarına göre artış gösterdiği belirlenmiştir. Bunun yanı sıra sorgulamaya dayalı yaklaşım ile öğrenim gören öğrencilerin ön test ve son test puanları arasında son test lehine anlamlı bir fark bulunmuştur. Cinsiyet, önceki yıla ait fen bilimleri karne notu, anne ve baba eğitim düzeyleri değişkenlerinin motivasyon puanları üzerinde anlamlı bir farklılığa neden olmadığı belirlenmiştir. Fen ve Teknoloji Kaygı Ölçeği puanları incelendiğinde, etkinlik temelli öğrenme yaklaşımının ve sorgulamaya dayalı yaklaşımın öğrencilerin fen dersine yönelik kaygı puanları arasında son test puanları lehine anlamlı bir farklılık olduğu tespit edilmiştir. Etkinlik temelli öğrenme yaklaşımının uygulandığı öğrenci grubu üzerinde kaygı puanları cinsiyete önceki yıla ait fen bilimleri karne notu değişkenlerine göre incelendiğinde erkek öğrenciler lehine ve orta ve pekiyi puan ortalamalarına sahip öğrenci grupları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık olduğu tespit edilmiştir. Anne ve baba eğitim düzeyi değişkenlerinin kaygı puanları üzerinde anlamlı bir farklılığa neden olmadığı belirlenmiştir. Araştırmanın nitel verilerinin analizi sonucunda, öğrenciler yapılan öğretim uygulamalarından keyif aldıklarını ve derslerin daha eğlenceli hale geldiğini belirtmişlerdir.

Anahtar Kelimeler : Etkinlik temelli öğretim, Sorgulamaya dayalı öğretim, Tutum, Motivasyon, Kaygı