Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Ayşegül BERKTAŞ
Danışman: Şule Coşkun Cevher
Özet:
Diyabetik hastalarda iyileşmeyen veya geç iyileşen yaralarla birlikte oksidatif stres artmakta ve yaşam kalitesi düşmektedir. Bu çalışmadaki başlıca amacımız doğal fenolik bileşiklerden olan elajik asit (EA) ve karnosik asitin (KA) farklı uygulamalarının hiperglisemik deney hayvanlarında oluşturulan eksizyonel yaralarda yara iyileşme sürecinde meydana gelen oksidan olayların karaciğer dokusuna olan etkisini araştırmaktır. Çalışmamızda kullanılan 42 adet yetişkin erkek Wistar albino sıçanı (250-300 gr) streptozosin (STZ) (i.p, 60 mg/kg) ile hiperglisemik hale getirildi ve deney grubu, tedavi edilmemiş grup ile oral, topikal tedavi alt gruplarına ayrılmıştır. Tedavi edilen gruplarda, yaralar taşıyıcı jel içinde EA ve KA (10 mg/kg) ile hem topikal hem de oral gavaj uygulama ile tedavi edilmiştir. Uygulamanın ardından sıçanlar iyileşmenin üçüncü ve yedinci gününde sakrifiye edildi ve çıkarılan karaciğer dokularında oksidatif etkileri araştırmak amacıyla malondialdehit (MDA), nitrik oksit (NO), glutatyon (GSH), protein karbonilleri (PC), askorbik asit (AA) ve kollajen düzeyleri spektrofotometrik olarak ölçülmüştür. AnovaVaryans Analizi ile, sonuçlar aritmetik ortalama± standart hata şeklinde ifade edilmiştir. MDA düzeyi karaciğer dokusunda kontrol grubu ile kıyaslandığında, tedavi edilmeyen gruplarla hem 3 hem de 7 günlerde tedavi edilen gruplar arasında anlamlı bir istatistiksel fark tespit edilmiştir. Tedavisiz gruplardaki (3 ve 7 gün), artmış NO ve PC düzeyleri EA ve KA birlikte uygulandığı oral ve topikal tedavili gruplarda (3 ve 7 gün), istatistiksel olarak azalmıştır. EA ve KA’nın birlikte uygulandığı tüm tedavi gruplarında, karaciğer dokularında GSH, AA ve kollajen istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde artmıştır (p < 0.05). Bu bulgular, EA ve KA’nın birlikte kullanımının karaciğer dokusu üzerine oksidatif strese neden olmadığını göstermektedir. EA ve KA kombinasyonunun iki farklı uygulama şekli ile, sinerjistik etki göstererek, karaciğer dokusu oksidan olayları azalttığı görülmektedir.
Anahtar Kelimeler : Antioksidan, diyabetik yara, elajik asit, karaciğer, karnosik asit, oksidatif stres