Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, HEMŞİRELİK ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: EBRU BAŞKAYA
Danışman: Satı Demir
Özet:
Bu araştırma, bipolar bozukluğu olan hastalara uygulanan tedaviye uyum eğitiminin tedaviye uyum, sosyal işlevsellik ve yaşam kalitesine etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma niteliksel ve yarı deneysel araştırma tasarımlarının kullanıldığı iki aşamadan oluşmaktadır. Ön hazırlık aşamasında, bipolar hastaların bilgi gereksinimlerini belirlemek için tanımlayıcı nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Derinlemesine görüşme yöntemi ile 15 Eylül-15 Aralık 2018 tarihleri arasında Toplum Ruh Sağlığı Merkezi’ne kayıtlı 11 hastadan veri toplanmış ve betimsel analiz yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. İkinci aşama, 15 Ocak-1 Eylül 2019 tarihleri arasında Toplum Ruh Sağlığı Merkezi’ne kayıtlı 19 hasta ile bir üniversite hastanesi Psikiyatri Polikliniği’nde ayaktan takip edilen ve dahil edilme kriterlerini karşılayan 21 hasta ile yürütülmüştür. Çalışmada Katılımcı Bilgi Formu, Tıbbı Tedaviye Uyum Oranı Ölçeği, Sosyal İşlevsellik Ölçeği ve Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Ölçeği Kısa Formu kullanılmıştır. Veriler, Tedaviye uyum eğitimi öncesi, sonrası ve üçüncü ayda toplanmıştır. Hastalarla derinlemesine yapılan görüşmelerden elde edilen veriler doğrultusunda oluşturulan tedaviye uyum eğitimi araştırmacı tarafından müdahale grubuna (n=19), haftada bir gün olmak üzere toplam beş oturum bireysel olarak uygulanmıştır. Eğitimden sonra müdahale grubundaki hastalara eğitim kitapçığı dağıtılmış ve üç ay boyunca haftada bir kez telefonla danışmanlık verilmiştir. Kontrol grubuna (n=21), ön test uygulandıktan sonra herhangi bir müdahalede bulunulmamış, izlem ölçümü tamamlandıktan sonra gereksinimleri doğrultusunda danışmanlık yapılmış ve eğitim kitapçığı dağıtılmıştır. Eğitim sonrası son testler, eğitimin bitiminden üç ay sonra ise izlem testleri her iki gruba da uygulanmıştır. Çalışmanın yapılabilmesi için etik komisyondan, kurumdan ve hastalardan yazılı izin alınmıştır. Tedaviye uyum eğitimi öncesi müdahale ve kontrol grubundaki hastaların tanımlayıcı özellikleri ile ön test ölçek puanları arasında anlamlı fark olmayıp grupların benzer olduğu görülmüştür (p>0,05). Müdahale grubundaki hastaların tedaviye uyum, sosyal işlevsellik ve yaşam kalitesi puan ortalamaları kontrol grubundaki hastalara göre son test ve izlemde daha yüksek bulunmuştur (p<0,05). Sonuç olarak; uygulanan tedaviye uyum eğitimi hastaların tedaviye uyum, sosyal işlevsellik ve yaşam kalitesini artırmada etkili olmuştur. Çalışmanın sonucunda, bipolar hastalar için tedaviye uyum eğitiminin hastaların tedavi sürecine entegre edilmesi önerilebilir.
Anahtar Kelimeler : Bipolar Bozukluk, Tedaviye Uyum Eğitimi, Tedaviye Uyum, Sosyal İşlevsellik, Yaşam Kalitesi, Hemşirelik