Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde duygu durumlarını yansıtan kısa filmlerin oluşturulması ve öğrenci başarısına etkisi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Öğrenci: ŞEYDA YEŞİLYURT

Danışman: YAŞAR AYDEMİR

Özet:

Bu araştırmada, Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde -kalıp ifadelerin ve kısa filmlerin, öğrenci başarısına etkisinden yola çıkılmıştır. ADPde B orta seviyede yer alan duygu durumlarıyla ilgili kalıp ifadelerin öğretimi amaçlanmış ve çalışmanın problemleri belirlenmiştir. Bu doğrultuda araştırmada hem nitel hem de nicel araştırma deseninin birlikte kullanıldığı karma desen oluşturulmuştur. Kalıp ifadeler ve kısa filmler hakkında konu alan uzmanlarından, deney ve kontrol grubundaki öğrencilerden alınan görüşler, araştırmanın nitel boyutunu; öğrencilere uygulanan başarı testleriyle öğrencilerdeki değişimin incelenmesi de araştırmanın nicel boyutunu oluşturmaktadır. Araştırmada, duygu durumlarının tespitinin ardından bu duygu durumlarıyla ilgili kalıp ifadeler hakkında uzman görüş anketi uygulanmış, bu duygulara ait kalıp ifadelerin sınıflandırılması yapılmıştır. Belirlenen kalıp ifadelerin yer aldığı 18 kısa film senaryosu yazılmış, Gazi İletişim Fakültesi Stüdyosunda filmlerin çekimi gerçekleştirilmiştir. Gazi TÖMERde öğrenci olan 40 kişilik deney grubuna kısa filmler izletilmiş, 40 kişilik kontrol grubunda da filmler izletilmeden kalıp ifadelerin öğretimi sağlanmıştır. Her iki gruba da uygulanan ön-test ve son-testler neticesinde kalıp ifadelerin öğretiminde kısa filmler kullanmanın öğrenci başarısını daha çok arttırdığı tespit edilmiştir. Deney grubundaki öğrencilere kısa filmler ve kalıp ifadeler hakkında uygulanan anket neticesinde yabancı dil öğrenen öğrencilerin iletişimde kalıp ifadelere ihtiyaç duydukları, dil öğretiminde bu kalıpların öğretimine daha fazla yer verilmesi gerektiği sonucu elde edilmiştir. Ayrıca öğrenciler hem görsel hem de işitsel bir materyal olan kısa filmlerin dil öğretiminde kendilerine yardımcı olduğunu, bütün dil becerilerine (dinleme, okuma, konuşma, yazma) katkı sağladığını belirtmişlerdir. Öğrenciler, özellikle kelimelerin telaffuzunu ve kalıp ifadeleri hangi durumda nasıl kullanacaklarını öğrendiklerini vurgulamışlardır. Kontrol grubundaki öğrenciler de kalıp ifadelerin, iletişimde kolaylık sağladığını ve dil öğretiminde kalıp ifadelere mutlaka yer verilmesi gerektiğini ifade etmişlerdir. Kısa filmleri öğrencilere uygulayan uzmanlar; kısa filmlerin dört dil becerisi için faydalı, eğlenceli ve dikkat çekici bir ders materyali olduğunun, Türkçenin öğretiminde bu tarz materyallerin yeterli sayıda olmadığının altını çizmişlerdir. Kalıp ifadelerin yer aldığı kısa filmlerle kültüre hâkimiyet sağlandığını ve somut dönütler aldıklarını belirtmişleridir. Kısa filmleri izleyen öğrenci grubundan ve uygulayan uzmanlardan, filmlerde yer almasını istedikleri konular, çalışmamızdaki kısa filmlerde yer alan eksiklikler hakkında görüşler alınmış bu görüşler de çalışmamızın sonuç ve tartışmalar bölümünde değerlendirilmiştir. Sonuç olarak araştırmamızda kısa filmlerin bir ders materyali olarak başarılı sonuçlar verdiği, kalıp ifadelerin dil öğretiminde öğrencilere kolaylık sağlayan kültürel bir öge olduğu tespit edilmiş ve bu iki unsurun dil öğretiminde nasıl kullanılabileceğine dair önerilerde bulunulmuştur.