Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Öğrenci: MEHMET EMRE ÇELİK
Danışman: MUAMMER NURLU
Özet:Bulgaristan'daki iki dilli Türk çocuklarının Türkçe okuduğunu anlama ve yazılı anlatım becerileri düzeyini tespit etmeyi amaçlayan bu çalışma, tarama tekniğine dayalı betimsel nitelikli bir araştırmadır. Araştırmanın çalışma grubunu 2014-2015 eğitim-öğretim yılında Bulgaristan'daki Türk nüfusun yoğun yaşadığı Kırcaali ve Şumnu illerinde on iki farklı okulda öğrenim görmekte olan beşinci ve sekizinci sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Ana dili Türkçe ancak eğitim dili Bulgarca olan bu öğrencilere sırasıyla Kişisel Bilgi Toplama Envanteri, beşinci ve sekizinci sınıflar için ayrı ayrı Okuduğunu Anlama Testi uygulanmış ve öğrencilerin yazılı anlatım becerisi düzeylerini ölçebilmek için beşinci ve sekizinci sınıf öğrencilerine düzeylerine uygun farklı konularda metin yazdırılmıştır. Okuduğunu anlama testlerinin oluşturulmasında ortaokul Türkçe programında yer alan okuma öğrenme alanındaki kazanım maddeleri dikkate alınmıştır. Öğrencilere yazdırılacak metinlerin konularının belirlenmesinde ise uzman görüşüne başvurulmuştur. Araştırmada elde edilen nitel verilerin analizinde SPSS paket programından yararlanılmıştır. Öğrencilerin yazılı anlatım toplam puanları normal dağılım gösterdiği için istatistiksel test tekniklerinden t testi ve ANOVA, öğrencilerin okuduğunu anlama toplam puanları ile kazanımlar düzeyindeki puanları normal dağılım göstermedikleri için Mann-Whitney U ve Kruskall-Wallis H istatistiksel test tekniklerinden yararlanılarak analiz edilmiştir.Değerlendirmede grupların karşılaştırılması için t testi kullanılmıştır. İstatistiksel analiz yapılamayan durumlarda ortalamalar ve standart sapmaların bildirilmesi yoluna gidilmiştir. Araştırma sonucunda Şumnu'daki öğrencilerin, Kırcaali'deki öğrencilere oranla hem okuduğunu anlama testleri hem de yazılı anlatım becerilerinde daha yüksek puan aldıkları ve bu farklılığın anlamlı olduğu görülmüştür. Ayrıca araştırmanın tüm basamaklarında kız öğrencilerin erkek öğrencilere oranla daha başarılı oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Beşinci sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama testinden elde ettikleri ortalama puan, 100 üzerinden 55.74; sekizinci sınıf öğrencilerinin ise ortalama puanı 41.53 bulunmuştur. Beşinci sınıf öğrencilerinin yazılı anlatım puan ortalaması, 100 üzerinden 53.9; sekizinci sınıf öğrencilerinin ortalaması ise 56.48'dir. Araştırmanın sonunda elde edilen bulgulara bağlı olarak Bulgaristan'daki iki dilli Türk çocuklarının eğitim-öğretim koşullarını ve okuma, yazma becerilerini geliştirmeye yönelik öneriler sunulmuştur.