Akut lenfoblastik lösemili çocuklarda tedavi sonrası süreçte beslenme durumlarının ve antropometrik ölçümlerinin değerlendirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Öğrenci: TESLİME AKTOLAN

Danışman: NİLÜFER ACAR TEK

Özet:

Bu çalışma ALL tedavisi sonrası sağ kalan çocukların beslenme durumlarının ve antropometrik ölçümlerinin değerlendirilmesi amacıyla, remisyon halinde olan, yaşları 5 ile 15 yıl arasında (9,7±3,32 yıl) olan 67 gönüllü birey ile gerçekleştirilmiştir. Bireylere ait bilgiler ebeveyni ile birlikte yüzyüze görüşme yöntemi kullanılarak elde edilmiş, retrospektif verilerine hasta dosyalarından ulaşılmıştır. Çalışma döneminde bireylerin %28,1 inin fazla kilolu, %21,9 unun obez olduğu saptanmıştır. Tanı anında bireylerin %25,3 ünün, tedavi sonunda %65,7 sinin, çalışma döneminde %50 sinin fazla kilolu ve/veya obez olduğu saptanmıştır. Bireylerin tedavi sonrası ve çalışma dönemindeki ortalama BKİ değerlerindeki artış istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0,01). Tanı anında fazla kilolu/obez olan bireylerin, tedavi sonunda fazla kilolu/obez olma riski 12,571 kat (%95 CI:1,546-102,254), çalışma döneminde fazla kilolu/obez olma riski 7,614 kat (%95 CI:1,932-30,008) artmıştır. Tedavi sonunda fazla kilolu/obez olan bireylerin, çalışma döneminde fazla kilolu/obez olma riski 9,183 kat (%95 CI: 2,643-31,907) artmıştır. Bireylerin tanı anında %4,5 inin, tedavi sonunda %6,0 sının ve çalışma döneminde %9,0 unun bodur /kısa olduğu saptanmıştır. Tanı anında bodur/kısa olan bireylerin, tedavi sonunda bodur/kısa olma riski 18,545 kat (%95 CI: 1,885-182,427), tedavi sonunda bodur/kısa olan bireylerin de, çalışma döneminde bodur/kısa olma riski 13,714 kat (%95 CI: 1,416-132,844) artmıştır. Bireylerin diyetle %28,4 ü karbonhidratları, %29,9 u yağları, %10,4 ü proteini önerilen miktardan fazla tüketmektedir. Bireylerin diyetle %52,2 sinin posa, %79,1 inin A vitamini, %32,8 inin B12 vitamini, %50 sinin folik asit, %76 sının C vitamini alımlarının yetersiz olduğu belirlenmiştir. Bireylerin %85,1 inin besinlerle aldıkları sodyum miktarının önerilenden fazla olduğu saptanmıştır. Bireylerin %49,2 sinin az aktif/sedanter olduğu görülmüştür. ALL tedavisi sonrası sağkalan bireylerde gelişen obezitenin, endokrin ve metabolik hastalıkların önlenmesi için nutrisyonel hedeflerin oluşturulması gerekmektedir. ALL tanısı alan çocukların tedavi sırasında ve tedavi sonrası süreçte metabolik bulguları, antropometrik ölçümleri yakından takip edilmeli, çocuklar sağlıklı yaşam (dengeli beslenme, fiziksel aktivitenin arttırılması, sedanter yaşamın azaltılması vb.) konusunda desteklenmeli ve aileler bilgilendirilmelidir.