60-72 aylık çocuklar için bilim öğrenmeyi değerlendirme testinin geçerlik güvenirlik çalışması ve araştırmaya dayalı bilim eğitim programının bilim öğrenmeye etkisinin incelenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Öğrenci: ÖZLEM YURT

Danışman: ESRA ÖMEROĞLU

Özet:

Bu araştırmada, 60-72 aylık çocuklar için Bilim Öğrenmeyi Değerlendirme Testi?nin geçerlik ve güvenirlik çalışmasının yapılması ve okul öncesi eğitime devam eden 60-72 aylık çocukların bilim öğrenmelerinin desteklenmesinde Araştırmaya Dayalı Bilim Eğitim Programı?nın etkisini belirlemek amaçlanmıştır. Araştırma iki çalışma grubundan oluşmuştur. İlk çalışma grubunu, Bilim Öğrenmeyi Değerlendirme Testi?nin geçerlik ve güvenirlik çalışmasını yapmak üzere küme örnekleme yöntemi kullanılarak belirlenen okullara devam eden 60-72 aylık 301 çocuk; ikinci çalışma grubunu ise deneysel çalışmanın yapıldığı tesadüfi örnekleme yöntemiyle belirlenen okula devam eden deney grubu için 23, kontrol grubu için 23 çocuk olmak üzere toplam 46 çocuk oluşturmuştur. Metodolojik araştırma yöntemi ile ön ve son test kontrol gruplu yarı deneysel desenin kullanıldığı çalışmada, çocuklar ve anne babaları hakkında bilgi toplamak amacıyla Genel Bilgi Formu, çocukların bilim öğrenmelerini belirlemek amacıyla ise Bilim Öğrenmeyi Değerlendirme Testi kullanılmıştır. Testin test-tekrar test güvenirliğini belirlemek amacıyla, araştırmaya katılan 301 çocuk arasından tesadüfi olarak seçilen 65 çocuğa uygulamadan dört hafta sonra Bilim Öğrenmeyi Değerlendirme Testi tekrar uygulanmıştır. Araştırmacı tarafından hazırlanmış olan Araştırmaya Dayalı Bilim Eğitim Programı, deney grubunda yer alan çocuklara on iki hafta boyunca haftada üç gün uygulanmıştır. Eğitimin kalıcılığını tespit etmek amacıyla, eğitim programı tamamlandıktan dört hafta sonra deney grubunda yer alan çocuklara Bilim Öğrenmeyi Değerlendirme Testi tekrar uygulanmıştır. Bilim Öğrenmeyi Değerlendirme Testi?nin geçerlik ve güvenirlik çalışması kapsamında; açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi, madde toplam korelasyonları, test-tekrar test korelasyonları ve KR-20 güvenirlik analizleri yapılmıştır. Elde edilen bulgular sonucunda, Bilim Öğrenmeyi Değerlendirme Testi?nin 60-72 aylık çocuklar için geçerli ve güvenilir olduğu tespit edilmiştir. Araştırmaya Dayalı Bilim Eğitim Programı?nın etkisini ortaya koymak amacıyla bağımsız örneklemler için t testi ve ilişkili örneklemler için t testi kullanılmıştır. Deney ve kontrol grubunda yer alan çocukların Bilim Öğrenmeyi Değerlendirme Testi toplamından ve alt testlerinden aldıkları puanlar arasında deney grubu lehine anlamlı farklılık bulunmuştur (p<.001). Eğitim programının kalıcılığına ilişkin yapılan kalıcılık testi sonucunda, eğitim programının etkisinin devam ettiği saptanmıştır (p>.05). Bu bulgular ışığında, okul öncesi dönem çocuklarının bilim öğrenmelerini geliştirmek amacıyla araştırmacılara ve eğitimcilere yönelik öneriler sunulmuştur.