Atık sulardan tekstil boyar maddelerin giderimi için kriyojel-mantar kompozit sistemi sentezi ve karakterizasyonu


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Öğrenci: SİNAN AYDIN

Danışman: CEREN HAKTANIR

Özet:

Tekstil endüstrisinde kullanılan boyar maddelerden kaynaklanan çevre kirliliği son yıllarda önemli bir problem oluşturmaktadır. Bu boyar maddelerin sebep olduğu çevre kirliliğini biyolojik arıtım yöntemleriyle azaltmak mümkündür. Bu çalışmada, kriyojel-mantar kompozit sistemi sentezlenerek tekstil endüstrisinde kullanılan Congo Red, Reactive Green 19 ve Remazol Brilliant Orange 3R boyar maddelerinin oda sıcaklığında (25 °C) farklı pH (4,0-9,0) ve boyar madde derişimi (0,01-0,04 mg/mL) kullanılarak kesikli sistemde biyosorpsiyonu incelenmiştir. Biyosorbent olarak bir beyaz çürükçül mantar türü olan Funalia trogii kullanılmış ve hazırlanan kriyojel-mantar kompozit sisteminin karakterizasyonu taramalı elektron mikroskobu (SEM) ile gerçekleştirilmiştir. Yapılan çalışmalarda üç farklı boyar maddenin biyosorpsiyonu için optimum pH 6,0 olarak belirlenmiştir. Maksimum biyosorpsiyon kapasitesi Congo Red, Reactive Green 19 ve Remazol Brilliant Orange 3R boyar maddeleri için sırasıyla 4,91 mg/g, 0,58 mg/g ve 0,50 mg/g olarak bulunmuştur. Kriyojel-mantar kompozit sistemi kullanılarak pH 6,0'da gerçekleştirilen biyosorpsiyon çalışmaları sonucu derişim miktarı arttıkça adsorplanan boyar madde miktarının arttığı gözlenmiştir. Çalışma sonucunda Congo Red boyar maddesinin pH 6,0 ve 0,04 mg/mL boyar madde derişimin de, 4,91 mg/g biyosorpsiyon kapasitesi ve % 75 giderim oranı ile maksimum değerde giderimin gerçekleştiği tespit edilmiştir. En yüksek giderimin elde edildiği Congo Red boyar maddesinin desorpsiyonu 10 mL 0,1 M HNO₃ çözeltisi kullanılarak gerçekleştirilmiş, 1 saat içinde desorpsiyon oranı belirlenmiş ve adsorpsiyon ortamının yeniden kullanılabilirliği beş adsorpsiyon-desorpsiyon döngüsü için test edilmiştir. Beş döngüden sonra adsorpsiyon değerleri önemli bir değişime uğramamıştır. Deneyler, sentezlenen kriyojel disklerin verimli bir şekilde tekrar kullanılabilirliğini göstermiştir.