Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Hülya Karaçalı Taze
Danışman: BÜLENT AKSOY
Özet:Bu araştırmanın amacı 6. sınıf Sosyal Bilgiler dersi kapsamındaki İpek Yolunda Türklerz ünitesi bağlamında tarihin kadın aktörlerinin de en az erkekler kadar görünür kılındığı ve toplumsal cinsiyet bakış açısını yansıtacak bir sosyal bilgiler öğretimi nasıl tasarlanabilir ve öğretilebilir? sorusuna cevap aramaktır. Araştırmada karma yöntem araştırma desenlerinden yakınsayan paralel desen kullanılmıştır. Bu araştırmanın nitel modeli eylem araştırması, nicel modeli ise öntest-sontest kontrol gruplu deneysel modeldir. Bu araştırmanın katılımcıları, 2014-2015 eğitim-öğretim yılında Sinop ilinde yer alan bir devlet ortaokulunda 6. sınıf düzeyinde öğrenim gören 59 öğrencidir. Nitel veri toplama araçları olarak öğrenci yazıları/ödevleri ve gözlem yöntemlerine uygun olarak hazırlanan araçlar kullanılmıştır. Nicel veri toplama araçları olarak survey yöntemine uygun olarak hazırlanan anket formu kullanılmıştır. Nitel verilerin çözümlenmesinde betimsel analiz ve içerik analizi yapılmıştır. Nicel verilerin çözümlenmesinde SPSS 21.0 paket programından yararlanılarak frekans, yüzde, iki değişken için ki kare testi ve içerik analizi yapılmıştır. Araştırma sonuçları; kadınların görünür olduğu ve toplumsal cinsiyet eşitliğinin dikkate alınarak düzenlendiği bir öğretim uygulaması sonucunda öğrencilerin algı ve ifadelerinin toplumsal cinsiyet eşitliği ve kadınların güçlenmesi lehine değiştiği/dönüştüğünü ortaya koymuştur. Öğrencilerin savaşma, ülke yönetme, at binip ok atma, futbol, güreş gibi sporlar yapma, ülke yönetimine yardımcı olma ve ticaret gibi geleneksel olarak eril alana kodlanan işleri ve aktiviteleri, uygulama sonrasında kadınların da yapabildiğini düşünmeye başladıkları sonucuna ulaşılmıştır. Öğrencilerin kadınların yaptıkları işler ile ilgili seçimleri tarihsel bağlama uygun olduğu gibi toplumsal cinsiyet algısının olumlu yönde değiştiğine işaret etmektedir. Çizimlerinde kadın karakterlere yer veren deney grubu öğrencilerinin ünite kapağı tasarımlarında, çizimlerinde kadın karakterlere yer veren kontrol grubu öğrencilerinin ünite kapağı tasarımlarına kıyasla kadınları daha aktif faaliyetler içerisinde resmettikleri belirlenmiştir. Araştırmacının rehberliğinde öğrencilerin kadınların siyasi rolleri üzerinde farklı bakış açılarından düşünebildikleri sonucuna ulaşılmıştır. Öğrencilerin toplumsal cinsiyet eşitliğine dayalı yani kadınların görünür olduğu bir öğretim sürecine ilgiyle katıldıkları ve kadınların yaptıkları işler sunulduğunda kız ve erkek öğrencilerin bu bağlamda düşünme pratikleri deneyimleyebildikleri ve eleştirel değerlendirmeler yapabildikleri sonucuna ulaşılmıştır. Kadınların görünür olduğu ve toplumsal cinsiyet eşitliğinin dikkate alındığı öğretim programları ve ders kitapları hazırlanabilir.