Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Okul Öncesi Eğitimi Bilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Mehmet Akif İnci
Danışman: Adalet Kandır
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
Bu araştırma, çocukların görsel algı becerilerine görsel-motor entegrasyon eğitim programının etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada nicel ve nitel araştırma yöntemlerinin birlikte kullanıldığı karma yöntem desenlerinden müdahale deseni kullanılmıştır. Öntest - sontest eşleştirilmiş kontrol gruplu yarı deneysel desenin yanı sıra gözlem ve görüşmeler de araştırmada yer almıştır. Araştırmanın nicel aşamasında iki ayrı çalışma grubu kullanılmıştır. Araştırma kapsamında, “Erken Çocukluk Görsel Algı Testi (EÇ-GAT) geliştirilmiş ve geçerlik-güvenirlik çalışması yapılmıştır. Bu amaçla çalışma grubunu, Ankara ili Altındağ, Çankaya, Keçiören, Sincan ve Yenimahalle ilçelerinde Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı anaokulları/anasınıflarına devam eden 45-76 ay arasındaki 620 çocuk oluşturmuştur. Araştırmanın yarı deneysel desenin yürütülmesindeki çalışma grubunu, Muş il merkezinde Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı bir anaokuluna devam eden 48-72 ay arası çocuklardan deney grubunda 19 ve kontrol grubunda 17 olmak üzere toplam 36 çocuk oluşturmuştur. Deney grubundaki çocuklara sekiz hafta süre ile haftada üç gün “Görsel-Motor Entegrasyon Eğitim Programı” uygulanmıştır. Araştırmanın nitel boyutunun çalışma grubunu ise, deney grubu çocuklarının ebeveynleri ve öğretmeni oluşturmuştur. Araştırmanın nicel verilerinin toplanmasında çocukların ve ebeveynlerin kişisel bilgilerini toplamak amacıyla “Kişisel Bilgi Formu” , çocukların görsel algı becerilerini değerlendirmek amacıyla “Erken Çocukluk Görsel Algı Testi (EÇ-GAT)” kullanılmıştır. “Erken Çocukluk Görsel Algı Testi (EÇ-GAT)”nin geçerlik çalışmaları kapsamında, uzman görüşüne dayalı kapsam geçerlik oranı ve kapsam geçerlik indeksi hesaplanmıştır. Yapı geçerliliği için madde analizi ve faktör analizi (Paralel Analiz ve Doğrulayıcı Faktör Analiz) yapılmıştır. Testin güvenirlik çalışmaları kapsamında ise Ortalama Madde Güçlüğü (pij), Ortalama Nokta Çift Serili Korelasyon katsayısı, McDonald’s (ω) Güvenirlik katsayısı, Standartlaştırılmış Cronbach’s Alpha Güvenirlik katsayısı ve Test–Tekrar Test Güvenirliği hesaplanmıştır. Yapılan geçerlik-güvenirlik çalışmaları sonucunda “Erken Çocukluk Görsel Algı Testi (EÇ-GAT)”nin geçerli ve güvenilir bir değerlendirme aracı olduğu ortaya konmuştur. Nitel verilerin toplanmasında ise öğretmen ve ebeveynlerin görüşlerini almak amacıyla hazırlanan “Öğretmen Görüşme Formu” ve “Ebeveyn Görüşme Formu”ndan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formları ile öğretmenin uygulama sürecini gözlemlemek amacıyla “Öğretmen Gözlem Formu” kullanılmıştır. Araştırmanın nicel boyutundaki veriler SPSS paket programı aracılığıyla parametrik testlerden İlişkili Gruplar t Testi, İlişkisiz Gruplar t Testi ve ANOVA testleri kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın nitel verileri ise, NVivo nitel veri analiz programı kullanılarak, tümevarımsal içerik analizi yaklaşımına göre analiz edilmiştir. Araştırmanın sonucunda, “Görsel-Motor Entegrasyon Eğitim Programı”nın deney grubuna uygulamasından hemen sonra yapılan deney ve kontrol grubu görsel algı becerileri sontest puan ortalamalarında deney grubu lehine anlamlı düzeyde fark olduğu saptanmıştır (p<0.05). Deney grubu çocukların görsel algı becerileri öntest ve sontest puan ortalamaları karşılaştırıldığında sontest lehine anlamlı fark bulunurken (p0.05), kontrol grubu çocukların öntest ve sontest puan ortalamaları arasında anlamlı farklılık bulunmamıştır (p>0.05). Deney grubu çocukların görsel algı becerileri öntest, sontest ve izleme testi puan ortalamaları arasında anlamlı bir farklılık olduğu görülmüştür (p<0.05). Bu bulgulardan yola çıkarak, “Görsel-Motor Entegrasyon Eğitim Programı”nın çocukların görsel algı becerileri üzerinde etkili olduğu ve programın zamana dayalı ölçümlerinde üç haftalık zaman diliminde de etkisinin devam ettiği söylenebilir. Deney grubu çocuklarının ebeveynleri ve öğretmeni ile yapılan görüşmelerde, “Görsel-Motor Entegrasyon Eğitim Programı”nın çocuklarda görsel algı becerilerinin yanı sıra diğer birçok becerinin kazanımını da desteklediği ve çocukların bütüncül gelişimine katkı sunduğunu ifade ettikleri belirlenmiştir. Bu sonuçlara dayalı olarak, araştırmadan elde edilen nicel bulguların nitel bulgular ile örtüştüğü söylenebilir.
Anahtar Kelimeler : Görsel Algı, Görsel-Motor Entegrasyon, Erken Çocukluk, Okul Öncesi