SINIF ÖĞRETMENLERİNİN ÖĞRENCİLERİ ELEŞTİREL DÜŞÜNMEYE YÖNLENDİRME EĞİLİMLERİNİN İNCELENMESİ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, EĞİTİM BİLİMLERİ ANABİLİM DALI, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Muhsin Nas

Danışman: Şaban Çetin

Özet:

Bu araştırma, sınıf öğretmenlerinin öğrencileri eleştirel düşünmeye yönlendirme eğilimlerini tespit edip bu eğilime cinsiyet, eğitim durumu ve mesleki deneyim gibi bağımsız değişkenlerin etkisinin olup olmadığını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma, tarama modelinde betimsel özellik taşımaktadır. Araştırmada sınıf öğretmenlerinin eleştirel düşünmeye yönelik eğilimleri var olduğu şekliyle betimlenmeye çalışılmıştır. Araştırmanın çalışma evrenini Ankara ili merkez ilçelerinde MEB‘e bağlı ilkokullarda 2020-2021 yılında görev yapan sınıf öğretmenleri oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini belirlemede küme örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Bu amaçla merkez ilçelerin arasından random olarak seçilen Altındağ ve Mamak’ta, MEB’e bağlı ilkokullarda 2020-2021 yılında görev yapan sınıf öğretmenleri arasından random belirlenenler araştırma kapsamında yer almıştır. Veriler araştırmacı tarafından geliştirilen ve geçerliği ve güvenirliği test edilmiş 51 maddelik, beşli Likert tipinde hazırlanmış olan "Sınıf Öğretmenlerinin Öğrencileri Eleştirel Düşünmeye Yönlendirme Eğilimler Ölçeği” ile toplanmıştır. Araştırmada toplanan veriler SPSS 21.0 paket programı aracılığıyla analiz edilmiştir. Ölçek toplam puanı için yapılan normallik testleri sonucunda toplam puanının normal dağılım göstermediği belirlenmiş, bu sonuca dayalı olarak verilerin analizinde

vi

parametrik olmayan (non parametrik) istatistikler kullanılmıştır. Bu bağlamda, ilişkisiz iki kategoriden oluşan değişkenlerin analizinde Mann Whitney U-Testi, ikiden çok ilişkisiz kategoriden oluşan değişkenlerin Kruskal Wallis H testinden yararlanılmıştır. Ölçekten alınabilecek en düşük ve en yüksek puan dikkate alındığında, sınıf öğretmenlerinin öğrencileri eleştirel düşünmeye yönlendirme eğilimlerinin "orta" düzeyde olduğu belirlenmiştir. Ölçek uygulanan öğretmenlerin cinsiyet, eğitim durumu ve mesleki deneyimleri gibi bağımsız değişkenler gözönüne alındığında; ölçekten elde edilen puan ortalamalarının cinsiyete göre farklılık göstermediği, eğitim durumu ve mesleki kıdeme göre ise farklılık gösterdiği gözlenmiştir. Bu farklılığın lisansüstü eğitim yapmış olan öğretmenler ve 5-10 yıl arası mesleki deneyime sahip olan öğretmenler lehine olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler : Eleştirel Düşünme, Sınıf Öğretmeni, Ölçek Geliştirme