Kolorektal kanser nedeniyle ameliyat olan hastaların yaşam kalitesinin ve öz-bakım gücünün belirlenmesi: Prospektif bir çalışma


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, HEMŞİRELİK ANABİLİM DALI, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: NURHAN AKTAŞ

Danışman: Zehra Göçmen Baykara

Özet:

Bu araştırma; kolorektal kanser nedeniyle ameliyat olan hastaların yaşam kalitesinin ve öz bakım gücünün değerlendirilmesi amacıyla prospektif ve tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Çalışma, Gazi Üniversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezi Gazi Hastanesi’nin ve Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nin genel cerrahi kliniklerinde gerçekleştirilmiştir. Gazi Üniversitesi Etik Komisyonu’ndan etik onayı, ilgili hastanelerden kurum izni alınmıştır. Araştırma verilerinin toplanmasında beş bölümden oluşan veri toplama formu kullanılmıştır. Veri toplama formunun bölümleri; sosyodemografik özellikler ve sağlığa ilişkin özellikler, Kanserli Hastalarda Yaşam Kalitesin Ölçeği, Kolorektal Kanserli Hastalarda Yaşam Kalitesi Ölçeği ve Öz Bakım Gücü Ölçeği’nden oluşmaktadır. Araştırma kapsamına alınan 37 hastaya veri toplama formları ameliyat öncesinde ve ameliyat sonrası 1. ay, 3. ay ve 6. ayda olmak üzere toplamda dört kez uygulanmıştır. Araştırmanın istatistiksel analizlerinde “Independent Sample-t” test, “Repeated Measures” test, “Mann-Whitney U” test, “Friedman” test istatistikleri kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; hastaların yaşam kalitesi ölçeği alt boyutu puanları ve öz bakım gücü ölçeği puanları ameliyat öncesine göre ameliyat sonrası 1. ayda göreceli olarak düşmüş, 3. ve 6. ayda istatistiksel açıdan anlamlı derecede artış göstermiştir. Ameliyat öncesi ve sonrası 6 aylık izlem boyunca hastaların yaşam kalitesi ve öz-bakım güçleri arasında istatistiksel olarak pozitif yönde anlamlı ilişki tespit edilmiştir (p<0,05). Sonuç olarak öz-bakım gücü artan hastanın yaşam kalitesinin arttığı, yaşam kalitesi artan hastanın öz-bakım gücünün iyileştiği saptanmıştır. Bu nedenle yapılan izlem çalışmalarının hastaların yaşam kalitesi ve öz-bakım gücü düzeylerindeki değişikliği ortaya çıkarması açısından son derece önemlidir. Çalışmanın daha fazla grupla daha uzun süreli olarak yapılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

:Kolorektal Kanser, Öz Bakım Gücü, Yaşam Kalitesi