Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2008
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MEHMET ALİ DEVECİ
Danışman: ERDAL CİLA
Özet:Giriş ve Amaç: Gelişimsel kalça displazisi (GKD) zemininde koksartroz gelişimi, tedavi görmemiş olgularda, yirmili yaşlarda başlamakta ve hızla ilerleyerek total kalça protezi (TKP) uygulamasıyla sonuçlanmaktadır. Bu olgularda TKP uygulamaları; yüksek rotasyon merkezi, asetabular kemik yetersizliği, hipoplazik femur, aşırı anteversiyonla trokanter majörün posterior yerleşimi ve eşlik eden yumuşak doku kontraktürleriyle, damar-sinir yapılarının anormal yerleşimi nedeniyle, oldukça güç ve komplikasyonlara açıktır. Bu hastalarda TKP uygulamalarının genç yaşta yapılması nedeniyle revizyon olasılığı yüksektir. Bu çalışmada, GKD zemininde koksartroz gelişen hastalarda çimentosuz TKP uygulamalarının fonksiyonel sonuçları değerlendirilmiştir. Gereç ve Yöntem: Ocak 2002 ve Ocak 2008 tarihleri arasında Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı’nda, gelişimsel kalça displazisi zemininde ileri derecede koksartroz tanısı konan elli dört hastanın yetmiş üç kalçası (on dokuz hasta bilateral) ameliyat edilerek, çimentosuz total kalça protezi uygulandı. Protez uygulama endikasyonu ağrı ve ileri derecede fonksiyon bozukluğuyla birlikte, ileri derecede koksartroz saptanmasıdır. Elli dört hastanın on biri erkek ve kırk üçü kadındı. Ameliyat edilen otuz sekiz kalça sağ, otuz beş kalça ise sol taraftı. Cerrahi sırasındaki ortalama yaş 51,47 yıldı (34 – 71 yıl ± 7,93). Hastalar ameliyat öncesi ve son takiplerde “görsel analog ağrı cetveli, Harris kalça puanı ve Charnley’in modifiye ettiği Merle D’Aubigne-Postel kalça puanıyla değerlendirildi. Bulgular: Ortalama takip süresi 39,7 aydı (13–72 ay ± 16,12). Hartofilakidis sınıflamasına göre değerlendirildiğinde, yetmiş üç kalçanın on sekizi Tip A, yirmi sekizi Tip B ve yirmi yedisi Tip C olarak değerlendirildi. Cerrahi öncesi ortalama kısalık 3,02 cm iken ameliyat sonrası 0,95 cm olarak ölçülmüştür. Yirmi üç kalçada femur başı asetabulum superolateraline destek olarak kullanılırken, yirmi iki kalçada femura subtrokanterik kısaltma osteotomisi uygulandı. Ortalama kısaltma miktarı 3,4 cm’dir. Toplam komplikasyon oranı %20,5 idi. İki hastada asetabular aseptik gevşeme nedeniyle revizyon uygulandı. İki hastada ise siyatik sinir felci gelişti. Görsel ağrı cetveli puanı ameliyat öncesi 7,96 iken, son takipte 2,23 olarak bulundu. Harris kalça puanı 33,33’den 89,09’a yükseldi. Charnley’in modifiye ettiği Merle d’Aubigne–Postel puanı ameliyat öncesi 2,19 iken 4,83’e yükselmiştir. Sonuç: Karşılaşılan zorluklara rağmen, uygun endikasyon sonrası karar verilmiş ve hastaya özgü patolojiye göre planlanmış başarılı bir TKP ameliyatı, bu hastalarda yaşam konforunu arttıran başarılı tedavi seçeneği olacaktır.