Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Öğrenci: GAMZE ÇELEN AKARSU
Danışman: HİLAL YILDIRAN
Özet:Bu çalışma Erzurum Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesi diyet polikliniğine başvuran, 6-10 yaş grubu vücut ağırlığı fazla ve obez 60 çocukta (E:31, K:29) vücut ağırlığı fazlalığının nedenlerini ve risk faktörlerini saptamak amacıyla yapılmıştır. Çalışmayı kabul eden çocuk ve ebeveynlerle yüz yüze görüşülerek kişisel ve sağlık bilgileri içeren anket formu uygulanmıştır. Tüm çocukların antropometrik ölçümleri (vücut ağırlığı, boy uzunluğu, BKİ, bel çevresi), üç günlük besin tüketim kayıtları ve 24 saatlik fiziksel aktivite kayıtları araştırmacı tarafından alınmış ve bazı biyokimyasal analizleri (TSH, T4, HDL-K, LDL-K, TG, AKŞ, HGB, AST, ALT, insülin) hastane laboratuvarında yapılmıştır. Çalışma sonunda, çocukların %76,7 sinin obez olduğu ve obezlerin %58,6 sını erkeklerin oluşturduğu görülmüştür. Tüm çocukların %81,7 sinin ailesinde vücut ağırlığı fazla-obez birey bulunurken, bunların %91,8 inin anne-baba olduğu görülmüş ve anne vücut ağırlığı, anne BKİ ve baba vücut ağırlığı ile çocuk vücut ağırlığı arasında pozitif anlamlı korelasyon saptanmıştır (p<0,05). Tüm obez çocuklarda insülin direnci saptanmış ve vücut ağırlığı fazla olanlara göre anlamlı oranda yüksek bulunmuştur (p<0,05). Obezlerin %65,2 sinin, vücut ağırlığı fazla olanların %71,4 ünün öğün atladığı, en fazla atlanan öğünün kahvaltı olduğu saptanmıştır (p>0,05). Tüm çocukların günlük diyetle aldıkları karbonhidrat ve protein miktarı önerilenden fazla; enerji miktarı ve yağ yüzdesi ise normal olmasına rağmen üst sınıra yakındır (p>0,05). Ayrıca tüm çocukların günlük diyetle önerilenden az D vitamini ve potasyum aldığı, kalsiyum alımının ise normal aralıkta olmasına rağmen alt sınırda olduğu saptanmıştır. Çocukların %75 inin sedanter bir yaşamı olduğu görülmüştür. Sonuç olarak bu çalışmada 6-10 yaş grubu çocuklarda aile, beslenme alışkanlığı, aktivite durumu gibi faktörlerin obeziteyle ilişkili olabileceği saptanmıştır. Obezite risk faktörlerinin daha net saptanması için bu yaş grubu çocuklarda kontrol grubunun da yer aldığı çalışmalara ihtiyaç vardır.