Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2009
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Hakan AKDAG
Danışman: REFİK TURAN
Özet:Bu arastırmada, 2004 sosyal bilgiler programı ögretmen ve ögrenci görüslerine göre degerlendirilmeye çalısılmıstır. Arastırmanın evreni, Türkiye Cumhuriyeti Millî Egitim Bakanlıgı'na baglı Konya ilindeki ilkögretim okullarında görevli sosyal bilgiler ögretmenleri ile söz konusu okullarda ögrenim gören 6. ve 7. sınıf ögrencilerinden olusmaktadır. Arastırmada nicel ve nitel arastırma yöntemlerinin bir arada kullanıldıgı karma yöntem (mixed method) kullanılmıstır. Ögretmenler için rastgele örneklem yöntemi ile nicel veri toplama aracı olarak anket formu kullanılmıs olup, nitel boyutta nitel arastırma yöntemlerinde kullanılan kolay ulasılabilirlik (convenient sampling) örneklemesi yöntemi ile de açık uçlu soru formu uygulaması yapılmıstır. Ögrenciler açısından ise aynı örneklem yöntemi ile sosyal bilgiler dersine yönelik açık uçlu soru formu uygulaması yapılmıstır. Anket formu, Konya ili evreninde belirlenen 13 ilçedeki ilkögretim okulu örnekleminde görevli 318 sosyal bilgiler ögretmenine uygulanmıstır. Aynı zamanda 68 ögretmenden de açık uçlu soru formu ile dönüt alınmıstır. 6. ve 7. sınıf toplam 210 ögrenciye açık uçlu soru formu uygulanmıstır. Arastırmanın nicel kısmında bulgular betimsel analiz (descriptive), yüzde ve frekans degerleri verilerek açıklanmıstır. Ayrıca cinsiyete göre programın alt boyutları arasındaki farkı belirlemek amacı ile İliskisiz Örneklemler için t testi, okulun bulundugu yerlesim yeri ile okulun ögretim durumu, kıdem yılı ve ögretmenlerin lisans mezuniyetleri bagımsız degiskenleri açısından İliskisiz Örneklemler için Tek Faktörlü Varyans Analizi (One-Way ANOVA) yapılmıstır. Nitel verilerin analizinde ise kuramsal anlamda belirgin olmayan temalar ve eger varsa alt temaların olusturulması ile yapılan içerik analizi yöntemi kullanılmıstır. Arastırma sonucunda; 1. Program hazırlıgında, sosyal bilgiler ögretmenlerinden görüs alınmadıgı, yeterli ön hazırlıgın yapılmadıgı, ögretmenlerin program hakkında ön bilgilerinin olmadıgı, program tanıtımlarının zamanında yapılmadıgı, hizmet içi egitim seminerlerinin yeterli olmadıgı ve ögretmenlerin yeterince faydalanamadıkları, programı tanıtan uzmanların da program hakkında yeterli bilgiye sahip olmadıkları, programının ders yılı baslarında tekrardan tanıtılması gerektigi, 2. Ögretmenlerin önceki sosyal bilgiler programından uygulanan sosyal bilgiler programına geçiste sorunlar yasadıkları, programın ders kitaplarına yansıtılamadıgı, ögretmenlerin ders isleniste ve diger derslerle iliskilendirmede sorunlar yasadıkları, programda tarih ve cografya konularının yeterince yer almadıgı fakat vatandaslık bilgisi konularının yeterli oldugu, yeterli ders araç gerecine ulasamadıkları, programda yer alan bazı kazanımların ögrenci seviyesinin üstünde oldugu ve farklı zekâ gruplarına cevap verebilecek nitelikte olmadıgı, programının hazırlanmasında köy, kasaba, sehir vb. farklılıkların göz önüne alınmadıgı, programın amacına uygun olarak hazırlanmadıgı, 3. Ögretmenlerin sosyal bilgiler programının hazırlık tanıtım ve uygulama boyutunda, cinsiyetin, kıdem süresinin, okulun bulundugu yerlesim yerinin ve mezun oldukları lisans programının ögretmenlerin verdikleri cevaplarda bir etkisinin olmadıgı, 4. Ögretmenlerin programının hazırlık asamasından haberdar olmadıkları, tanıtımdan ve egitmenden kaynaklanan yetersizliklerin oldugu, programı tanımak, ögrenmek ve uygulamasını tam anlamıyla yapmak için, ders islenisinden, kaynak kitaplardan, internetten yapılan arastırmalardan ve ögretmenlerle fikir alısverisinden faydalandıkları, önceki sosyal bilgiler programından, uygulanan programa geçiste ögretmenlerin güçlüklerle karsılastıkları, etkinlikler hakkında olumsuz bir tutum içinde oldukları, tarih, cografya ve vatandaslık bilgisi konuları açısından yetersiz buldukları, programla birlikte ögretmende olumlu gelismelerin oldugu fakat ögrenci açısından olumsuz gelismelerin oldugu, ayrıca ögretmenlerin, ders saatinin artırılması, uyumlu ders kitaplarının hazırlanması, ders araç-gerecinin yeterli hale getirilmesi, millî konuların agırlıklı olması, yerlesim farkının göz önüne alınması, sosyal bilgiler laboratuarlarının olusturulması gibi önerilerinin oldugu, 5. Proje ve performans görevleri hakkındaki 6. Sınıf ögrencilerinin olumlu olumsuz esit oranda oldugu, 7. sınıfların olumsuz buldukları, 6. ve 7. sınıf ögrencilerinin ders ve çalısma kitabı konusunda olumsuz görüse sahip oldugu, 7. sınıf ögrencilerinin ders ve çalısma kitabı hakkında 6. sınıf ögrencilerine göre daha çok olumsuz görüs bildirdikleri, etkinlikler konusunda 6. sınıfların olumlu, 7. sınıfların ise olumlu ve olumsuz ve etkinlik yapmama da esit oranda katılım gösterdikleri belirlenmistir. Arastırma kapsamında elde edilen sonuçlara dayalı olarak arastırmacı tarafından farklı öneriler getirilmistir.