Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Öğrenci: DAMLA KARAKISA
Danışman: AYŞE BAŞAK ENGİN
Özet:Cıva bileşikleri insanların sıklıkla maruz kaldığı çevresel kirleticilerdir. Cıvanın nörotoksik etkileri iyi bilinmesine rağmen mekanizması halen tartışmalıdır. Cıva maruziyeti ile meydana gelen oksidatif streste adenozin mono-fosfatla aktive protein kinaz (AMPK) nın redoks düzenlemesi yaparak nöron hasarını önlediği ileri sürülmektedir. Bu çalışmanın amacı; farklı konsantrasyonlarda cıvaya maruz kalan SH-SY5Y insan nöroblastoma hücrelerinin nitrik oksit ve oksidatif stres düzeyleri ile hücre canlılığındaki değişikliklere AMPK aktivatörü metformin ile adenozin 2A reseptör antagonisti kafeinin etkilerini incelemektir. Farklı dozlarda cıva klorürün ve metil cıva klorürün metformin ve kafein ile ayrı ayrı veya birlikte farklı maruziyet sürelerinde SH-SY5Y dopaminerjik hücre hattı kültüründe hücre canlılığına etkisi MTT ile tayin edildi. Nitrit ve nitrat miktarı Griess yöntemi ile ölçüldü ve oksidatif stres düzeyleri hesaplandı. Bizim çalışmamızda, inorganik ve organik cıva maruziyetinin mitokondriyal oksidatif strese yol açtığı tespit edildi. Her iki cıva bileşiği de tedavi dozlarında metforminin nöron koruyucu etkisini ikinci hücre siklusunda ortadan kaldırmaktadır. Bu etkinin büyük olasılıkla AMPK aracılı geç oksidatif strese bağlı hücre ölümü ile sonuçlandığı düşünülmektedir. Cıvaya maruz kalan SH-SY5Y hücrelerinde kafein antioksidan kapasiteyi destekleyerek hücre canlılığını artırdı. Bu etki inorganik cıva ile çok daha belirgindir. Sonuç olarak, SH-SY5Y hücrelerinde inorganik ve organik cıva maruziyeti sonrasında metforminin aksine, kafeinin nöral hücreler üzerinde koruyucu etkisi bulunduğu tespit edilmiştir. Bu etkinin nöron içerisine sistein alımıyla nöronal antioksidan kapasitenin artmasına veya NMDA reseptörünün blokajına bağlı olduğu düşünülmektedir.